توکن دیفای چیست؟ از زمان معرفی فناوری بلاکچین، دنیا شاهد پیشرفت‌های فراوانی در زمینه‌های مالی بوده است. جالب است بدانید که در طی چند سال اخیر، پروژه‌های دیفای با ایجاد چشم‌اندازهای جدید مالی خبرساز شده‌اند. به‌طوری‌که، بسیاری از افراد به دنبال آشنایی با برترین توکن‌های دیفای و درک تفاوت بین توکن دیفای با سایر رمزارزها هستند. توجه داشته باشید که پلتفرم‌های امور مالی غیرمتمرکز بر روی شبکه‌های بلاکچینی مانند اتریوم فعالیت می‌کنند و هر کدام از این پروژه‌ها، توکن اختصاصی خود را دارند که به این توکن‌ها، توکن دیفای گفته می‌شود و از مهم‌ترین آن‌ها می‌توان به LINK، BAND، MKR، YFI و LEND اشاره کرد.
در این مقاله، تلاش کردیم تا شما را با مفهوم توکن دیفای و برترین توکن‌های دیفای در سال ۲۰۲۳ آشنا کنیم. اگر شما هم به این موضوع علاقه‌مند هستید تا انتهای این مقاله همراه ما باشید و چنانچه بعد از پایان مقاله، همچنان پرسش یا ابهامی در این زمینه داشتید، می‌توانید در بخش کامنت‌ها، سؤالات خود را با ما مطرح کنید.
آشنایی با مفهوم دیفای
دیفای (Defi) مخفف عبارت Decentralized Finance است. در واقع، دیفای یا امور مالی غیرمتمرکز به مجموعه‌ای از برنامه‌ها و خدمات مالی گفته می‌شود که به شکل غیرمتمرکز ارائه شده و از تکنولوژی بلاکچین استفاده می‌کند.
به طور کلی، هدف اصلی دیفای و توکن دیفای، ایجاد یک اکوسیستم خدمات مالی شفاف، متن باز و بدون دخالت نهادهای واسط یا متمرکز است. جالب است بدانید که اگر چه در حال حاضر، پروژه‌های مختلفی مانند سولانا قابلیت اجرای پلتفرم‌های دیفای را دارند اما همچنان اتریوم، محبوب‌ترین پلتفرم بلاکچین برای ساخت اپلیکیشن‌های دیفای است.
توکن دیفای چیست؟
توکن دیفای یک برنامه مالی غیرمتمرکز بر روی شبکه بلاکچین است. به عبارت دیگر، پلتفرم‌های مالی غیرمتمرکز نیز همانند سایر پروژه‌های رایج بلاکچینی، توکن‌های خاص خود را دارند که به آن‌ها، توکن دیفای گفته می‌شود. اگر چه چارچوب‌های توزیع توکن متفاوتی در طول این سال‌ها به وجود آمده است اما یکی از نمونه‌های مشهور آن، توافقنامه SAFG مربوط به ماه می سال ۲۰۲۰ می‌باشد.
SAFG یک مکانیسم اساسی توزیع توکن است. در این مکانیسم، کاربران و شرکت‌کنندگانی که در یک فعالیت تعیین شده مشارکت می‌کنند، مقدار مشخصی توکن به عنوان پاداش دریافت می‌کنند. سپس کاربران می‌توانند از پاداش‌های خود برای اعمال رأی و نظر خود در اصلاحات آینده شبکه استفاده نمایند. در چنین مواردی، توکن‌ها عموماً غیرقابل انتقال و فاقد ارزش اقتصادی هستند.
بهتر است بدانید که هدف اصلی توکن دیفای، بازآفرینی خدمات مالی است. اگر چه ارزهای غیرمتمرکز یا همان توکن‌های مالی غیرمتمرکز، پتانسیل بهتری برای کسب سود دارند اما به دلیل نوسانات شدید قیمتی، همچنان سرمایه‌گذاری بر روی این توکن‌ها جزء سرمایه‌گذاری‌های پر ریسک محسوب می‌شود.
توجه داشته باشید که برای آشنایی بیشتر با انواع توکن دیفای می‌توانید به سایت defillama.com مراجعه کنید. در این سایت شما می‌توانید با انواع توکن دیفای و ویژگی‌های هر کدام از آن‌ها آشنا شوید.
تقاضا برای توکن دیفای
امروزه اکوسیستم دیفای، امور مالی و بانکداری سنتی را به چالش کشیده است. از سال ۲۰۱۷ تا سال ۲۰۲۰، ارزش کل پروژه‌های دیفای از ۲٫۱ میلیون دلار به حدود ۶٫۹ میلیارد دلار رسید و در طی این مدت زمان، ارزش بازار یا مارکت کپ توکن‌های دیفای نیز به شدت افزایش پیدا کرد. جالب است بدانید که علیرغم وضعیت نزولی فعلی در بازار رمزارزها، تحلیلگران این حوزه معتقدند که در طی چند سال آینده مارکت کپ دیفای می‌تواند تا ۱۵ میلیارد دلار افزایش پیدا کند.
به طور کلی می‌توان گفت که خلأ نظارتی موجب رشد بازار دیفای شده است. در واقع اکوسیستم دیفای بر اساس اعتماد متقابل و محافظت از حریم خصوصی افراد فعالیت می‌کند. به عنوان مثال در پلتفرم‌های وام‌دهی دیفای، وام‌دهندگان نیازی به دانستن هویت وام‌گیرندگان یا ارزیابی توانایی آن‌ها برای بازپرداخت بدهی خود ندارند. قطعاً مردم از چنین تغییری استقبال می‌کنند و به همین دلیل کاربران این پلتفرم‌ها رو به افزایش است.
دلیل بعدی رشد دیفای، افزایش مشارکت سازمان‌ها و مؤسسات در این بازار است. به‌طوری‌که بسیاری از مؤسسات مالی در کنار جستجوی راه‌هایی برای مشارکت در این بازار به مطالعه و تحقیق در حوزه دیفای مشغول هستند تا بتوانند در زمان مناسب به این حوزه ورود کرده و علاوه بر حفظ مشتریان فعلی خود، تعداد مشتریان خود را نیز افزایش دهند.
بهترین توکن دیفای برای سرمایه‌گذاری چیست؟
در حال حاضر، علاقه‌مندان به بازارهای مالی از بازار رمزارزها به عنوان یک فرصت سرمایه‌گذاری جدید و البته پر ریسک نام می‌برند. نکته مهم و قابل توجه این است که الزاماً یافتن جدیدترین توکن دیفای و سرمایه‌گذاری بر روی آن کاری درست و عاقلانه نیست. بنابراین، بهترین کار این است که قبل از سرمایه‌گذاری بر روی یک توکن دیفای به خوبی در رابطه با کاربرد توکن و تیم توسعه‌دهنده آن تحقیق کرده و پس از اطمینان از معتبر بودن پروژه بر روی آن سرمایه‌گذاری کنید.
در زیر شما را با لیستی از بهترین توکن‌های دیفای در سال ۲۰۲۳ آشنا می‌کنیم.
- Chainlink (LINK): چین‌لینک یک توکن دیفای است و به عنوان اوراکل در بلاکچین اتریوم فعالیت می‌کند. در واقع، چین‌لینک قراردادهای هوشمند اتریوم را در امنیت کامل و بدون دخالت نهادهای متمرکز به داده‌های خارجی متصل می‌کند.
- Maker (MKR): میکر، توکن حاکمیتی MakerDAO و Maker Protocol است که بر روی بلاکچین اتریوم راه‌اندازی شده و به کاربران خود اجازه می‌دهد تا استیبل کوین DAI را صادر و مدیریت کنند. در واقع، این توکن دیفای یکی از بهترین توکن‌ها برای سرمایه‌گذاری در این حوزه است.
- Aave (LEND): Aave یکی از پروتکل‌های امور مالی غیرمتمرکز یا دیفای است که به افراد اجازه می‌دهد تا رمزارز خود را به دیگران وام بدهند و یا از افراد دیگر وام بگیرند. در واقع، وام‌دهندگان با سپرده‌گذاری دارایی‌های دیجیتال خود در استخرهای نقدینگی سود کسب می‌کنند و وام‌گیرندگان می‌توانند از رمزارز خود به عنوان وثیقه برای گرفتن وام فوری استفاده کنند.
- Synthetix Network Token (SNX): SNX یک پروتکل مالی غیر متمرکز مبتنی بر بلاکچین اتریوم است که امکان صدور و معامله دارایی‌های ترکیبی، مانند رمزارزها، طلا، ارزهای فیات و… را فراهم می‌کند.
- دای (DAI): دای یک توکن دیفای و در واقع یک استیبل کوین (رمزارز با قیمت ثابت) مبتنی بر اتریوم است که صدور و توسعه آن توسط پروتکل Maker و پلتفرم غیرمتمرکز MakerDAO مدیریت می‌شود. بهتر است بدانید که قیمت این توکن دیفای به دلار آمریکا وابسته است.
- Compound (COMP): کامپوند، یک پروتکل وام‌دهی دیفای است که به کاربران این امکان را می‌دهد تا با واریز دارایی‌های دیجیتال خود در استخرهای نقدینگی این پلتفرم، سود کسب کنند. در واقع، این افراد رمزارز خود را به کاربران متقاضی وام، قرض می‌دهند و از بهره و کارمزد آن سود به دست می‌آورند.
- Kyber Network (KNC): کایبرنتورک، یک پروتکل نقدینگی است که امکان انتقال و سواپ کردن اتریوم و توکن‌های دیفای را با استفاده از استخرهای نقدینگی و با مناسب‌ترین قیمت فراهم می‌کند.
- ۰x (ZRX): زیرو ایکس یک پروتکل زیرساختی است که به کاربران اجازه می‌دهد تا به راحتی توکن‌های ERC20 و سایر دارایی‌ها را در بلاکچین اتریوم و بدون نیاز به نهادهای متمرکز مانند صرافی‌های ارز دیجیتال سنتی، معامله کنند. جالب است بدانید که هدف اصلی این پروتکل، توسعه صرافی‌های غیرمتمرکز است.
- Ampleforth (AMPL): AMPL یکی از متفاوت‌ترین پروژه‌های دیفای است که از آن به عنوان «پول هوشمند» نیز نام برده می‌شود. بر خلاف سایر ارزهای این لیست، قیمت این توکن دیفای با قیمت اتریوم و بیتکوین همبستگی نداشته و تنها به اتفاقات پلتفرم خود وابسته است.
- Augur (REP): در این پروتکل، کاربران با خرید توکن دیفای REP، بر روی وقوع یا عدم وقوع رویدادهایی مانند عملکرد یک شرکت، نتایج انتخابات و حتی پدیده‌های طبیعی شرط‌بندی می‌کنند.
- Bancor (BNT):بنکور، یک پلتفرم صرافی غیرمتمرکز بر بستر بلاکچین اتریوم است که امکان تبادل سریع و آسان توکن‌ها را فراهم می‌کند. در این پلتفرم، استخرهای نقدینگی توسط قراردادهای هوشمند مدیریت می‌شوند تا توکن‌های مختلف موجود در شبکه به هم متصل باشند.
- Ren (REN): رن (REN) یک پروتکل متن باز است که امکان همکاری و نقدینگی بین پلتفرم‌های مختلف بلاکچینی را فراهم می‌کند.
- Wrapped Bitcoin (WBTC): WBTC، یک نسخه توکنایز شده بیتکوین (BTC) است که بر روی بلاکچین اتریوم اجرا می‌شود و می‌تواند به طور کامل در صرافی‌های غیرمتمرکز، خدمات وام‌دهی دارایی‌های دیجیتال، بازارهای شرط‌بندی و سایر برنامه‌های مالی غیرمتمرکز ادغام شود.
- Band Protocol (BAND): همانند چین‌لینک، BAND نیز یک پلتفرم اوراکل غیرمتمرکز است که هدف آن تسهیل انتقال اطلاعات بین زنجیره‌ای و خارج زنجیره‌ای به قراردادهای هوشمند است.
- Loopring (LRC): LRC توکن دیفای پروژه Loopring است که بر بستر اتریوم راه‌اندازی شده است. در واقع، لوپرینگ یک پروتکل متن باز برای ایجاد صرافی‌های غیرمتمرکز رمزنگاری است.
- Yearn Finance (YFI): یرن فایننس، یک اکوسیستم مالی غیرمتمرکز است که به کاربران خود این امکان را می‌دهد تا با استیک کردن رمزارزهای خود در استخرهای نقدینگی این پلتفرم سود به دست آورند. با توجه به ویژگی‌های جذاب این پلتفرم، برخی از سرمایه‌گذاران این بازار معتقدند که YFI بهترین توکن دیفای برای سرمایه‌گذاری در سال ۲۰۲۳ است.
- io (KAVA): کاوا، یک پلتفرم وام‌دهی بین زنجیره‌ای است که به کاربران اجازه می‌دهد تا با سپرده‌گذاری وثیقه، استیبل کوین USDX قرض بگیرند. در واقع کاربران این پلتفرم می‌توانند با سپرده‌گذاری رمزارزهای خود در استخرهای نقدینگی این پلتفرم سود کسب کنند.
- THORChain (RUNE): THORChain، یک پلتفرم صرافی غیرمتمرکز است که امکان مبادله دارایی‌های دیجیتال مانند بیتکوین را فراهم کرده است. تفاوت اصلی و مهم این صرافی با سایر صرافی‌های غیرمتمرکز این است که در این صرافی از فناوری میان زنجیره‌ای (Cross Chain) برای ارتباط بین بلاکچین‌های مختلف استفاده می‌شود.
- Balancer (BAL): بالانسر یک پلتفرم بازارساز خودکار (AMM) بر بستر اتریوم است که در مارس ۲۰۲۰ عرضه و راه اندازی شده است. در واقع می‌توان گفت که بالانسر نوعی صرافی غیرمتمرکز است که در آن بر خلاف سایر صرافی‌ها، قیمت‌گذاری با استفاده از فرمول‌های ریاضی و نه دفتر سفارش انجام می‌شود.
پنج دلیل اصلی برای سرمایه‌گذاری بر روی توکن دیفای
بعد از آشنایی با انواع مختلف توکن دیفای بهتر است با دلایل مهم سرمایه‌گذاری در حوزه دیفای آشنا شوید.
دسترسی بهتر به طیف وسیعی از خدمات مالی:
یکی از مهم‌ترین مزیت‌های دیفای، امکان دسترسی یکسان همه افراد جامعه به خدمات مالی و بانکی است. در واقع، اکوسیستم دیفای با حذف دخالت و نظارت نهادهای واسط در امور مالی و بانکی، پایه‌های یک تغییر اقتصادی جدید را بنا کرده‌اند.
توکن دیفای می‌تواند شکل جدیدی از امور مالی را ارائه دهد:
دومین مزیت مهم سرمایه‌گذاری در این حوزه این است که توکن دیفای می‌تواند نحوه انجام خدمات مالی سنتی را تغییر دهد. به عنوان مثال، یک توکن دیفای می‌تواند فرایند وام‌دهی را آسان کرده و یا نحوه ارائه خدمات بیمه را به صورت کامل و بدون دخالت نهادهای متمرکز کنترل کند.
سرمایه‌گذاری بر روی فناوری‌های جدید و پر سود:
واقعیت این است که هیچ سرمایه‌گذاری دوست ندارد که از تکنولوژی و فناوری‌های روز دنیا عقب بماند و سرمایه‌گذاری پر سود بر روی آن‌ها را از دست بدهد. در حال حاضر، حوزه جدید و نوپای دیفای به عنوان یکی از فناوری‌های روز دنیا با حذف نهادهای واسط و ایجاد کاربردهای جذاب، توجه بسیاری از سرمایه‌گذاران و معامله‌گران را به خود جلب نموده است.
رشد قیمت اتریوم:
اگر شما از سرمایه‌گذاری بر روی توکن دیفای نگران هستید، می‌توانید مستقیماً بر روی اتریوم سرمایه‌گذاری کنید. در واقع، دیفای می‌تواند به بهبود ارزش و رشد قیمت اتریوم کمک نماید چرا که اکثر توکن‌های دیفای به شکل قراردادهای هوشمند بر روی بلاکچین اتریوم فعالیت می‌کنند و در نتیجه پیشرفت پروژه‌های دیفای می‌تواند به صورت مستقیم بر رشد قیمت اتریوم مؤثر باشد. به‌طوری‌که، اغلب متخصصین این حوزه معتقدند که دیفای می‌تواند در رقابت بین اتریوم و بیتکوین برای کسب رتبه برتر در بازار، متمایزکننده باشد.
پتانسیل ایجاد استانداردهای جدید بر روی بلاکچین:
توکن دیفای یکی از کاربردهای بلاکچین می‌باشد و از مهم‌ترین مزایای آن ایجاد استانداردهای جدید بر روی بلاکچین است. علاوه بر این، این توکن‌ها هزینه‌های خدمات مالی را در مقایسه با شکل سنتی آن کاهش می‌دهند.
آیا رمزارزها راه حل مناسبی برای تمرکززدایی است؟
هدف اصلی ساتوشی ناکاموتو از معرفی بیتکوین، ارائه شکل جدیدی از سیستم‌های دریافت و پرداخت بود. در این شکل جدید، همه افراد جامعه بدون نظارت و دخالت سازمان‌ها و مؤسسات متمرکز می‌توانند به صورت عادلانه از خدمات مالی بهره ببرند. قطعاً رمزارزها راه طولانی برای غلبه بر سیستم‌های مالی و بانکی سنتی دارند و دولت‌ها تمام تلاش خود را برای محدود کردن دامنه فعالیت آن‌ها انجام می‌دهند. بنابراین، دارایی‌های دیجیتال هنوز در ابتدای مسیر خود برای ایجاد دنیایی غیرمتمرکز هستند.
چگونه یک توکن دیفای دریافت کنم؟
یکی از روش‌های دریافت توکن دیفای، شرکت در عرضه اولیه دیفای یا همان IDO است. عرضه اولیه دیفای یا عرضه اولیه صرافی غیرمتمرکز، یکی از بهترین راه‌های جذب سرمایه برای پروژه‌های جدید بلاکچینی در این حوزه است. در این روش، تیم توسعه دهنده یک پروژه با پیش فروش کردن توکن‌های خود با قیمت مناسب، علاوه بر بازاریابی و آشنایی کاربران با پروژه، نقدینگی و سرمایه لازم برای توسعه پروژه خود را نیز کسب می‌کنند. توجه داشته باشید که برای شرکت در عرضه اولیه و دریافت توکن حتماً باید از طریق پلتفرم‌های برگزارکننده IDO، مانند Polkastarter اقدام کنید.
جمع‌بندی
دیفای یا امور مالی غیرمتمرکز (Decentralized Finance) به مجموعه‌ای از خدمات مالی و بانکی گفته می‌شود که به شکل غیرمتمرکز ارائه می‌شوند. نکته جذاب دیفای این است که تمام امور مالی مانند سپرده‌گذاری، دریافت وام، خدمات بیمه و… بدون دخالت و حضور سازمان‌ها و نهادهای متمرکز انجام می‌شود. از طرف دیگر، پلتفرم‌های امور مالی غیرمتمرکز بر روی شبکه‌های بلاکچینی مانند اتریوم فعالیت می‌کنند و هر کدام از این پروژه‌ها، توکن اختصاصی خود را دارند که به این توکن‌ها، توکن دیفای گفته می‌شود.
توکن‌های دیفای بسته به پلتفرم خود، کاربردهای متنوعی دارند. به طور مثال، چین‌لینک (LINK) و بند (BAND) اوراکل‌هایی هستند که نقش آن‌ها انتقال اطلاعات خارجی به داخل بلاکچین‌هاست. از طرف دیگر، توکن MKR، یک توکن حاکمیتی است که پلتفرم آن امکان صدور استیبل کوین DAI را برای کاربران خود فراهم می‌کند.
عوامل مختلفی مانند تغییر در سیستم‌های مالی سنتی، دسترسی عادلانه همه افراد به خدمات مالی و بانکی، امکان کسب سود از فناوری‌های جدید و ایجاد شفافیت بیشتر بر روی بلاکچین‌ها موجب جذب کاربران و سرمایه‌گذاران بیشتر به حوزه دیفای شده است اما علیرغم همه این موارد، دیفای و امور مالی غیرمتمرکز هنوز نتوانستند بر سیستم‌های مالی و بانکی سنتی غلبه کنند و همچنان در ابتدای مسیر پر پیچ و خم خود هستند.
سؤالات متداول
۱- توکن دیفای چیست؟
توکن دیفای یک برنامه مالی غیرمتمرکز بر روی شبکه بلاکچین است. به عبارت دیگر، پلتفرم‌های مالی غیرمتمرکز نیز همانند سایر پروژه‌های رایج بلاکچینی، توکن‌های خاص خود را دارند که به آن‌ها، توکن دیفای گفته می‌شود.
۲- برترین توکن دیفای برای سرمایه‌گذاری در سال ۲۰۲۳ چیست؟
در حال حاضر، انواع مختلفی از توکن دیفای وجود دارد که LINK، BAND، MKR، YFI و LEND از جمله مهم‌ترین آن‌ها هستند.
آنچه در دوره آموزش DEFI فرا می‌گیرید
در دوره آموزش دیفای شما با مفاهیم دیفای، قراردادهای هوشمند، توکن‌های دیفای، اوراکل‌ها، انواع پروژه‌های دیفای و دیگر مفاهیم این حوزه به‌طور کامل آشنا خواهید شد.
