امروزه بسیاری از افراد به دنبال کسب درآمد از ارزهای دیجیتال هستند. عدهای از افراد به دنبال سودهای زیاد هستند و در نتیجه در معرض ریسکهای بیشتری قرار خواهند گرفت، در مقابل عدهای دیگر به دنبال ریسک کم و سودهای بیدردسر هستند. بهرههای بانکی دارای سود ثابت هستند، راههای دیگری هم جهت کسب سودهای ثابت وجود دارد. در بازارهای کرپتوکارنسیها نیز مواردی برای دریافت سود ثابت وجود دارد. از همین رو ابتدا به بررسی مفاهیم مربوط ریسک و بازده بدون ریسک میپردازیم و در ادامه سعی خواهیم کرد به برخی از راههای دریافت سود ثابت از بازار رمزارزها اشاره کنیم.
مفاهیم ریسک و بازده
به طور کلی ریسک به عدم وقوع بازدهی از یک سرمایهگذاری گفته میشود، به بیان دیگر ریسک امکان انحراف میزان بازده به دست آمده از یک سرمایهگذاری (بازده واقعی) با بازدهای که ما انتظار داشتیم از آن سرمایهگذاری عایدمان شود، میباشد. حال آنکه مفهوم بازده به معنای سرمایهگذاری جهت دریافت سود است که این سود میتواند مثبت یا منفی (ضرر) باشد. درواقع بازده میتواند بازده مثبت و یا بازده منفی از یک سرمایهگذاری نامگذاری شود.
از سوی دیگر در مفاهیم آماری میتوان میزان ریسک را با استفاده از فاکتور انحراف معیار اندازهگیری نمود. به طور کلی به علت وجود ریسک، همواره احتمال از دست رفتن بخشی از داراییهای سرمایهگذاری شده یا گاهاً کل دارایی وجود دارد.
مولفههای مختلف باعث تغییر در بازده یک سرمایهگذاری میشوند که به عنوان عناصر ریسک شناخته میشوند. به طور کلی دو گروه از عناصر وجود دارد که به عنوان ریسک سیستماتیک و ریسک غیرسیستماتیک طبقهبندی میشوند. تغییرات مختلفی در جامعه مانند سیستمهای اقتصادی، سیاسی و اجتماعی رخ میدهد که بر عملکرد شرکتها و همچنین سرمایه-گذاریهای شخصی و در نتیجه بر بازده مورد انتظار آنها تأثیر میگذارد. این ریسکها ریسکهای سیستماتیک نامیده می-شوند که بیشتر به ریسک نرخ بهره، ریسک بازار و ریسک قدرت خرید تقسیم میشوند.
از سوی دیگر بازده یک سرمایهگذاری شخصی یا یک شرکت ممکن است به دلیل عوامل خاصی که آن را تحت تأثیر قرار میدهد متفاوت باشد. نمونههایی از این عوامل عبارتند از کمبود مواد خام، اعتصاب کارگری، ناکارآمدی مدیریت، و غیره. هنگامی که تغییر در بازده به دلیل چنین عواملی خاص رخ میدهد، به عنوان ریسک غیرسیستماتیک شناخته میشود.
همچنین باید بدانیم که رابطه بین ریسک و بازده یک مفهوم اساسی سرمایهگذاری است. این مفهوم بیان میکند که افزایش بازده به شدت با افزایش سطح ریسک پذیرفته شده مرتبط است. یعنی اگر از یک سرمایهگذاری توقع ریسک کم داریم، بازدهی زیاد هم نباید توقع داشته باشیم. باید بدانیم طبق رابطه مستقیمی که بازده و ریسک با یکدیگر دارند، هرچه ریسک بالاتری را بپذیریم، احتمال دریافت بازده بیشتری را خواهیم داشت.
بر اساس رابطه بین ریسک و بازده، دارایی سرمایهگذاری شده تنها در صورتی میتواند سود بیشتری به همراه داشته باشد که سرمایهگذار احتمال زیان بیشتر را بپذیرد. سرمایهگذاران رابطه ریسک و بازده را به عنوان یکی از اجزای اساسی تصمیمگیری در نظر میگیرند. آنها همچنین از رابطه میان ریسک و بازده برای ارزیابی پرتفوی خود به عنوان یک شاخص استفاده میکنند.
مفاهیم تورم و بازده و سطح ریسک
تورم کاهش قدرت خرید پول در طول زمان است و عدم پیشبینی تغییر در تورم این خطر را ایجاد میکند که بازده سرمایهگذاری یا ارزش آتی یک دارایی کمتر از ارزش مورد انتظار آن باشد.
علت اصلی تورم زمانی است که تقاضا برای یک کالا یا خدمت بیشتر از کالاها یا خدمات موجود باشد. این به عنوان تورم ناشی از فشار تقاضا شناخته میشود و منجر به افزایش قیمت میشود. تورم همچنین میتواند ناشی از افزایش هزینههای تولید کالاها و خدمات باشد. با افزایش هزینههای تولید کالا، تولیدکنندگان برای تولید یا حفظ سود معین، قیمت فروش را افزایش میدهند. این به عنوان تورم ناشی از هزینه تولید شناخته میشود.
تورم یک روند پایدار در کل اقتصاد است که در آن قیمتها از یک سال به سال دیگر افزایش مییابد. به بیان بهتر، یک مفهوم اقتصادی مهم، نرخ تورم میباشد، زیرا نشان دهنده نرخ کاهش ارزش واقعی یک سرمایهگذاری و از دست دادن قدرت خرید یا هزینه در طول زمان است. تورم همچنین به سرمایهگذاران میگوید که دقیقاً چه مقدار بازدهی (بر حسب درصد) باید برای سرمایهگذاریهایشان داشته باشند تا ارزش داراییشان حفظ شود.
باید بدانیم که تورم بر داراییهای نقدی اثر بیشتری دارد و ارزش داراییهای نقدی در طول زمان کاهش مییابد. این بدان معناست که به طور ویژه، داراییهای نقدی در برابر تأثیر منفی تورم آسیبپذیرتر هستند. از نظر اقتصاد کلان، نرخهای بالاتر تورم باعث میشود افراد و مشاغل داراییهای نقدی کمتری در اختیار داشته باشند.
داراییهای غیرنقد نیز تحت تأثیر تورم قرار میگیرند، اما اگر ارزش آنها افزایش یابد یا سود ایجاد کند، دارای اهمیت بیشتری میگردند. یکی از دلایل اصلی که بسیاری از افراد پول خود را در سهام، اوراق قرضه و صندوقهای سرمایهگذاری مشترک می-گذارند این است که پسانداز خود را از اثرات تورم در امان نگهدارند. زمانی که تورم به اندازه کافی بالا باشد، افراد اغلب داراییهای نقدی خود را به داراییهایی با بهره تبدیل میکنند یا داراییهای نقدی را صرف کالاهای مصرفی میکنند.
یکی از تصمیمات بزرگ برای هر سرمایهگذار انتخاب صحیح سطح ریسک است. میزان تحمل ریسک بر اساس شرایط فعلی سرمایهگذاری، اهداف آینده و سایر فاکتورها مشخص میشود. چندین بازار سرمایهگذاری بر اساس سطح ریسک شامل: (از بیشتر به کمتر مرتب شده است)
- سرمایهگذاری ارز دیجیتال
- بازار آتی سکه
- بازار سهام
- بازار مسکن
- صندوقهای سرمایهگذاری
- اوراق مشارکت شرکتها
- اوراق مشارکت دولتی
- سپردهگذاری در بانکها
بازار سرمایهگذاری ارزهای دیجیتال جز پر ریسکترین بازارها میباشد و کمترین سطح ریسک مربوط به سپردهگذاری در بانکها است.
مفهوم بازده بدون ریسک
بازده بدون ریسک، بازدهی است که به سرمایهگذاری نسبت داده میشود که بازدهی تضمین شده با ریسک صفر را فراهم میکند. نرخ بازده بدون ریسک نشان دهنده سود پول سرمایهگذار است که از یک سرمایهگذاری کاملاً بدون ریسک در یک دوره زمانی مشخص انتظار میرود.
البته که باید بدانیم که چیزی به نام سرمایهگذاری بدون ریسک وجود ندارد، و بازده بدون ریسک یک تعریف نظری است و در عمل بازده با ریسک صفر نخواهیم داشت. همه سرمایهگذاریها، از جمله سرمایهگذاریهایی که تضمین بازگشت اصل را دارند، نوعی ریسک را به همراه دارند.
معمولاً نرخ بهره اوراق قرضه دولت به عنوان نــرخ بـــازده بــدون ریـــسک در نظر گرفته میشود. برای مثال، نرخ بهره اوراق خزانه سه ماهه آمریکا به عنوان نــرخ بــازده بــدون ریسـک، برای کشور آمریکا در نظر گرفته میشود.
داراییهای دارای بازده بدون ریسک
دارایی بدون ریسک دارایی است که بازده مشخصی داشته باشد و عملاً در معرض ریسک کمتری قرار گیرد. این سودهای بدون ریسک در فضای مالی سنتی و مدرن به دو دسته تقسیمبندی میشوند که عبارت هستند از:
در فضای مالی سنتی:
- سود سپردهگذاری بانکی
- سود اوراق مشارکت
- سود صندوقها با درآمد ثابت
در فضای مالی مدرن:
- وام دادن
- استیک کردن
- تأمین نقدینگی
- استخراج (مانند استخراج بیت کوین)
مزایای سرمایهگذاری در داراییهای بدون ریسک و پوشش ریسک
داراییهای بدون ریسک نرخ بازدهی پایینی دارند، زیرا امنیت آنها در این است که سرمایهگذاران نیازی به جبران خسارت احتمالی در نتیجه بروز ریسک ندارند. همچنین مفهوم پوشش ریسک، به نوعی از سرمایهگذاری اطلاق میشود که به کاهش ریسک حرکات شدید قیمتی در یک دارایی اشاره دارد. در دنیای سرمایهگذاری، روشهای پوشش ریسک نیز بهنحوی مشابه کار میکنند. سرمایهگذاران و مدیران مالی از روشهای پوشش ریسک بهمنظور کاهش ریسک سرمایهگذاری و کنترل آن استفاده میکنند.
از سوی دیگر، هیچ سرمایهگذاری کاملاً بدون ریسک نیست به خصوص سرمایهگذاری در کریپتوکارنسی هیچگاه نمیتواند بدون ریسک یا با ریسک صفر باشد. خطرات سرمایهگذاری در ارزهای دیجیتال عمدتاً به نوسانات آن مربوط میشوند. ارزهای دیجیتال عموماً ریسک بالایی دارند و به نوعی فریبنده هستند، بنابراین مهم است که قبل از شروع معامله، خطرات آن را درک کنید. عموماً بازار ارزهای دیجیتال بیثبات هستند و تغییرات غیرمنتظره در احساسات بازار میتواند منجر به حرکت-های شدید و ناگهانی قیمت شود.
در حوزه ارزهای دیجیتال سعی شده است که سودهای بدون ریسک مانند پلتفرمهای تأمین نقدینگی در دیفای ایجاد شود. معمولاً افرادی که به عنوان تأمین کننده نقدینگی وارد این حوزه میشوند به علت اینکه به میزان سرمایه خود در سود حاصل از کارمزد تراکنشها سهیم میشوند، اقدام به کسب سود ثابت خواهند کرد، چرا که در هر کدام از پلتفرمهایی که برای تأمین نقدینگی استفاده میکنند میزان سود مشخصی برای آنها در نظر گرفته میشود. به طور مثال در برخی از صرافیها میتوان به میزان سرمایهای که در استخر قرار داده شده حدود ۰٫۲۵ درصد از کارمزد تراکنشها را به عنوان سود دریافت کرد.