یونی سواپ چیست؟ یونی سواپ یکی از بزرگترین صرافی های غیرمتمرکز (DEX) است که بر روی بلاکچین اتریوم اجرا می شود و توکن حاکمیتی آن UNI نام دارد. برخلاف صرافی های معتبر و متمرکز کریپتویی (CEX) مانند Binance یاCoinbase ، پروتکل uniswap از قراردادهای هوشمند به منظور تسهیل مبادله توکن های ERC-20 استفاده کرده و به عنوان یک بازارساز خودکار (AMM) عمل می کند. در واقع، یونی سواپ یکی از اولینDEX هایی بود که پروتکل نقدینگی خودکار را به منظور تسهیل معاملات ایجاد کرد.
در این مقاله قصد داریم تا شما را با صرافی uniswap، نحوه کار آن و فرصت بالقوه سرمایه گذاری بر روی توکن UNI آشنا کنیم. اگر شما هم به این موضوع علاقه مند هستید تا انتهای این مقاله همراه ما باشید و چنانچه بعد از پایان مقاله، همچنان پرسش یا ابهامی در این زمینه داشتید، می توانید در بخش کامنت ها، سؤالات خود را با ما مطرح کنید.
uniswap چگونه کار می کند؟
یونی سواپ پروتکلی بر روی بلاکچین اتریوم است که مبادله تمام توکن های ERC-20 را تسهیل می کند. برخلاف صرافی های متمرکز، که برای دریافت کارمزدهای تراکنش راه اندازی می شوند، uniswapبیشتر به عنوان ابزاری طراحی شده تا کاربران بتوانند توکن ها را بدون کارمزد و حضور واسطه ها مبادله کنند.
جالب است بدانید که یونی سواپ از یک سیستم تطبیق سفارش معروف با نام مدل بازارساز خودکار (AMM) استفاده می کند. مدل AMM به اکثر صرافی های غیرمتمرکز، قدرت می دهد و نیاز به دفتر سفارش سنتی را به منظور ثبت سفارش های «خرید» و «فروش» از بین می برد. در واقع، AMM به جای بیان قیمت فعلی یک دارایی در بازار، از استخرهای نقدینگی (Liquidity Pools) قراردادهای هوشمند استفاده می کنند. سپس این استخرها، معاملات را طبق الگوریتم های از پیش تعیین شده انجام می دهند.
پروتکل نقدینگی خودکار ( Automated Liquidity Protocol ) چیست؟
پروتکل uniswap یکی از اولین صرافی های غیرمتمرکزی بود که سیستم تأمین کنندگان نقدینگی (Liquidity Providers) که به اختصار LPs نامیده می شود را ایجاد کرد تا از طریق استفاده از قراردادهای هوشمند به ایجاد بازارهای کارآمدتر کمک کند.
قراردادهای هوشمند از فناوری بلاکچین برای ایجاد تراکنش هایی استفاده می کنند که در صورت برآورده شدن شرایط خاص به صورت خودکار انجام می شوند. بنابراین، این قراردادها به دلیل حذف هر نوع واسطه یا شخص ثالث، ایمن تر و کارآمدتر هستند.
در یونی سواپ، افراد و ربات ها با افزودن جفت توکن های قابل معامله به قراردادهای هوشمند می توانند به تأمین نقدینگی صرافی کمک کرده و در نتیجه درصدی از کارمزد معاملات را به دست آورند.
استخر های نقدینگی خودکار ( Automated Liquidity Pools ) چگونه کار می کنند؟
تأمین نقدینگی یکی از رایج ترین مشکلات صرافی های متمرکز است. جالب است بدانید که این معضل در صرافی های غیرمتمرکز با کمک استخرهای نقدینگی خودکار برطرف می شود. توجه داشته باشید که این استخرها به منظور رفع نیازهای خریداران و فروشندگان به تأمین کنندگان نقدینگی نیاز دارند. بنابراین، کاربران uniswap تشویق می شوند تا پول خود را در صندوقی جمع کنند که از نظر تئوری، هر معامله گری می تواند از آن برای تکمیل معامله خود استفاده کند. از آنجا که در صرافی های غیرمتمرکز، معامله گران می توانند انواع مختلفی از رمزارزها را بخرند و بفروشند، هر توکن لیست شده در این صرافی، دارای استخر نقدینگی خاص خود است و قیمت هر توکن توسط قراردادهای هوشمند تعیین می شود.
کشت سود (Yield Farming)، یکی دیگر از پلتفرم های معروف بازار دیفای است. جالب است بدانید که این روش نیز به تأمین کنندگان نقدینگی برای واریز وجوه آن ها به استخرهای نقدینگی وابسته است. این استخرها، بودجه ای را برای کاربران دیفای به منظور وام گرفتن، قرض دادن و مبادله توکن ها فراهم می کنند. توجه داشته باشید که کارمزدهای معاملاتی که توسط کاربران این استخرها پرداخته می شود به صاحبان استخرها و تأمین کنندگان نقدینگی آن ها تعلق می گیرد.
مزایا و معایب یونی سواپ
یونی سواپ به عنوان یک DEX پیشگام و یکی از بزرگترین پروژه های دیفای در بلاکچین اتریوم، مزایا و معایب متعددی دارد که همه سرمایه گذاران باید به آن ها توجه کنند. از آنجا کهUNI توکن حاکمیتی uniswap است، احتمالاً ارزش آن با پلتفرم یونی سواپ افزایش و کاهش می یابد. بنابراین، قبل از هرگونه سرمایه گذاری بر روی این توکن بهتر است با آموزش ارز دیجیتال، دید مناسبی نسبت به این بازار پیدا کنید و در مرحله بعد، با یادگیری تحلیل ارز دیجیتال آشنا شوید تا بتوانید به درستی شرایط بازار و توکن UNI را رصد کنید.
مزایای صرافی uniswap
✔ یونی سواپ یک پلتفرم نرم افزار متن باز است و این بدان معناست که کدهای آن می تواند توسط سایر کاربرانی که مایل به ایجاد پروژه های DeFi هستند، مورد استفاده قرار گیرد.
✔ از آنجا که یونی سواپ به عنوان یک صرافی غیرمتمرکز از مدل بازارساز خودکار استفاده می کند، کاربران می توانند به تأمین نقدینگی استخرهای آن کمک کنند و از این طریق پاداش کسب کنند.
✔ یونی سواپ بر روی بلاکچین اتریوم ساخته شده است، در نتیجه کاربران می توانند توکن های ERC-20 را به راحتی و با هزینه نسبتاً کم معامله کنند.
✔ توکن بومی یونی سواپ، UNI نام دارد و یکی از بزرگترین دارایی های دیجیتال از نظر ارزش بازار است و کاربران می توانند از آن برای رأی دادن در مورد تغییرات پلتفرم استفاده کنند.
✔ یونی سواپ به عنوان یک صرافی غیرمتمرکز، کاربران را قادر می سازد تا کنترل دارایی های دیجیتال خود را در اختیار داشته باشند. در این صرافی ها، کلیدهای خصوصی توسط خود کاربران حفظ و نگهداری می شود و در نتیجه، خطر هک شدن دارایی ها کاهش می یابد.
معایب صرافی uniswap
✔ یک از معایب یونی سواپ و شاید اغلب صرافی های غیرمتمرکز این است که شما نمی توانید با استفاده از پول فیات، مانند دلار آمریکا، در آن کریپتو بخرید. بنابراین باید قبل از کار با صرافی uniswap، مقداری کریپتو بخرید و کیف پول رمزنگاری که به صرافی متصل است، را با آن شارژ کنید.
✔ اگرچه صرافی های غیرمتمرکز، کارمزد بسیار پایین تری نسبت به صرافی های متمرکز دارند اما از آنجا که uniswap بر روی اتریوم راه اندازی شده، معامله گران باید گس فی اتریوم را نیز بپردازند. همانطور که می دانید، در صورت شلوغی شبکه اتریوم، رقم گس فی بسیار افزایش می یابد و این مبلغ در تراکنش های کوچک بیشتر به چشم می آید. توجه داشته باشید که شما می توانید با تحلیل اتریوم از منظر تکنیکال و فاندامنتال، تا حدودی زمان های شلوغی شبکه اتریوم را پیش بینی کرده و معاملات کوچک خود را در بازه های زمانی دیگر انجام دهید.
✔ کاربران uniswap با استیکینگ توکن ها در استخرهای نقدینگی می توانند منبع درآمد غیرفعال داشته باشند اما نکته حائز اهمیت این است که با انجام این کار، ریسک ضرر و از بین کل سرمایه شما نیز وجود دارد.
✔ نکته پایانی که باید مورد توجه قرار گیرد این است که یونی سواپ به عنوان یکAMM ، اساساً بدون مجوز (Permissionless) است و این بدان معناست که کاربران نیازی به پر کردن فرم های KYC (احراز هویت مشتریان صرافی) ندارند و این موضوع ممکن است برای برخی افراد به عنوان یک فاکتور مثبت در نظر گرفته شود اما توجه داشته باشید که صرافی هایی که KYC انجام نمی دهند بیشتر مورد توجه قانونگذاران قرار می گیرند. به عنوان مثال، از سپتامبر ۲۰۲۱، کمیسیون بورس و اوراق بهادار یک تحقیق مدنی در مورد توسعه دهندهuniswap ، نحوه استفاده سرمایه گذاران از صرافی و نحوه بازاریابی آن آغاز کرده است.
چه کسی uniswap را ایجاد کرد؟
پلتفرم uniswap در سال ۲۰۱۸ توسط توسعه دهنده اتریوم، هیدن آدامز (Hayden Adams) که پیش از آن مهندس زیمنس (Siemens) بود، راه اندازی شد. این پروژه بر روی بلاکچین اتریوم ساخته شده و با تمام توکن هایERC-20 که برای ایجاد قراردادهای هوشمند در اتریوم استفاده می شوند، سازگار است. توکن بومی این صرافی، UNI نام دارد و نوعی توکن حاکمیتی محسوب می شود. این توکن، نقش کلیدی در شبکه uniswap ایفا می کند اما نکته جالب توجه این است که UNI تا دو سال بعد از راه اندازی پروژه یعنی تا سال ۲۰۲۰ به بازار معرفی نشد!!
چرا UNI ایجاد شد؟
توکن UNI در سپتامبر ۲۰۲۰ به عنوان انگیزه و مشوقی برای مردم ایجاد شد تا به جای مهاجرت بهSushiSwap (یک فورک یونی سواپ و یک DEX رقیب)، در پلتفرم uniswap باقی بمانند. جالب است بدانید که یک ماه قبل از انتشار توکن UNI، صرافی SushiSwap کاربران صرافی یونی سواپ را برای ورود به پلتفرم خود، با اهدا توکن SUSHI تشویق و ترغیب می کرد. در پاسخ به این کار، صرافی یونی سواپ، ۱ میلیارد توکن UNI ایجاد کرد و ۱۵۰ میلیون آن را بین افرادی که قبلاً از این پلتفرم استفاده کرده بودند، توزیع کرد. در آن زمان، هر فرد ۴۰۰ توکن یونی دریافت کرد که حدود ۱۴۰۰ دلار ارزش داشت.
چرا uniswap ارزش دارد؟
طبق اطلاعات سایت DefiLlama، در حال حاضر، یونی سواپ ششمین صرافی غیرمتمرکز در بازار دارایی های دیجیتال است و در زمان نگارش این مقاله، بیش از ۸۸٫۳ میلیارد دلار دارایی قفل شده (TVL) در پروتکل خود دارد.
اغلب سرمایه گذاران بازار کریپتوکارنسی ها، یونی سواپ را راهی برای کسب درآمد می دانند. برخی از آن ها به عنوان تأمین کنندگان نقدینگی uniswap کار می کنند. این افراد، به طور منفعل دارایی های خود را در استخر نقدینگی سرمایه گذاری کرده و از کارمزد معاملات، سهم می گیرند. از طرف دیگر، برخی از کاربرانuniswap ، به عنوان بازارساز در این پلتفرم فعالیت می کنند.
علاوه بر این، توسعه دهندگان نرم افزار و دیگر کارآفرینان از uniswap برای توسعه استراتژی های نقدینگی جدید، مانند نقدینگی انگیزشی (Incentivized Liquidity) یا نقدینگی به عنوان وثیقه (Liquidity as Collateral) استفاده می کنند. توجه داشته باشید که این استراتژی ها می توانند به توسعه نسل بعدی دارایی های دیجیتال کمک کنند.
سفته بازان همچنین ازuniswap به منظور معامله توکن ها با استفاده از استخرهای نقدینگی استفاده می کنند. برخی از این دلالان، ربات های آربیتراژ را به کار می گیرند تا از اختلاف قیمت یک دارایی بین پلتفرم های مختلف سود کسب کنند.
چرا از uniswap استفاده کنیم؟
یونی سواپ یک پروتکل متن باز بر روی بلاکچین اتریوم و یکی از بزرگترین صرافی های غیرمتمرکز و پلتفرم های DeFi است. در واقع، این ترکیب، فرصت های مختلفی را در اختیار کاربران و سرمایه گذاران این بازار قرار می دهد.
از منظر معاملاتی، سرمایه گذاران می توانند با استفاده از قراردادهای هوشمند این پلتفرم، هر تعداد توکن ERC-20 را مبادله کنند. بنابراین هیچ ریسک شخص ثالثی وجود ندارد چون هیچ واسطه ای در کار نیست و مبادلات به صورت همتا به همتا یا P2P انجام می شود.
از طرف دیگر، به لطف پروتکل نقدینگی یونی سواپ، کاربران این پلتفرم می توانند به عنوان تأمین کنندگان نقدینگی نیز کار کنند و با ارائه توکن به استخرهای نقدینگی و فعال کردن معاملاتP2P ، پاداش کسب کنند. فقط به یاد داشته باشید که برای دسترسی به پلتفرم و ویژگی های uniswap به کریپتو نیاز دارید و شما نمی توانید با استفاده از ارز فیات در این پلتفرم معامله انجام دهید.
به عنوان آخرین و مهم ترین ویژگی توکن UNI می توان به این موضوع اشاره کرد که دارندگان UNI، شانس شرکت در جامعه یونی سواپ را دارند تا بتوانند در مورد تغییرات پیشنهادی در پلتفرم رأی بدهند.
آیا امکان استیکینگ یونی سواپ وجود دارد؟
بله. شما می توانید با تبدیل شدن به یک تأمین کننده نقدینگی، عرضه توکن های ERC-20 به استخرهای نقدینگی و کسب پاداش بر اساس بخشی از کارمزد تراکنش ها، توکن UNI را در پلتفرم uniswap استیک کنید.
جمع بندی
یونی سواپ یکی از بزرگترین صرافی های غیرمتمرکز است که بر روی بلاکچین اتریوم راه اندازی شده است. این صرافی به کاربران خود در هر نقطه از جهان اجازه می دهد تا بدون مراجعه به شخص ثالث، دارایی های دیجیتال خود را معامله کنند. در واقع، متخصصین این حوزه از uniswap به عنوان یکی از پیشگامان مدل بازارساز خودکار (Automated Market Maker) نام می برند. در این مدل، کاربران توکن های ERC-20 را به استخرهای نقدینگی یونی سواپ عرضه می کنند و الگوریتم ها بر اساس میزان عرضه و تقاضا، قیمت ها را مشخص می کنند.
جالب است بدانید که در فرایند قیمت گذاری، صرافی های متمرکز عکس صرافی های غیرمتمرکز عمل می کنند چرا که در CEXها باید سفارش های خرید و فروش موجود در دفتر سفارش با هم منطبق شوند تا فرایند خرید یا فروش انجام شود.
اگرچه صرافی های غیرمتمرکز، از نظر تمرکززدایی، کارمزد و امنیت نسبت به صرافی های متمرکز بهتر عمل می کنند اما همیشه در نظر داشته باشید که بازار کریپتوکارنسی ها، بازاری پر نوسان بوده و ریسک بالایی دارد. بنابراین بهتر است برای سرمایه گذاری و معامله فقط با بخشی از سرمایه خود که توان از دست دادن آن را دارید، وارد بازار شوید.
