یکی از جذابترین ویژگیهای اکوسیستم دیفای وجود پلتفرمهای مختلف وامدهی و فراهم کردن امکان وام گرفتن و وام دادن برای همه افراد است. جالب است بدانید که پلتفرمهای وامدهی دیفای، بدون نیاز به اعتماد یا Trustlessهستند و این بدان معناست که دو طرف وامدهنده و وامگیرنده، نیازی به شناخت یکدیگر و اعتماد کردن به هم ندارند. در واقع در فرآیند وامدهی، فرد قرضدهنده، رمزارز خود را در یک پلتفرم قفل کرده و وامگیرنده از همان پلتفرم، وام P2P میگیرد.
با توجه به اینکه پلتفرمهای وامدهی ارز دیجیتال یکی از بسترهای مناسب کسب درآمد از اکوسیستم دیفای هستند، در این مقاله قصد داریم تا شما را با فرایند وامدهی در دیفای آشنا کنیم. اگر شما هم به این موضوع علاقهمند هستید تا انتهای این مقاله همراه ما باشید و چنانچه بعد از پایان مقاله، همچنان پرسش یا ابهامی در این زمینه داشتید، میتوانید در بخش کامنتها، سؤالات خود را با ما مطرح کنید.
نحوه عملکرد پلتفرمهای وامدهی ارز دیجیتال چگونه است؟
در حال حاضر، پلتفرمهای Aave، Maker، Kava و Compound در رتبههای اول تا چهارم در بین پلتفرمهای وامدهی دیفای قرار گرفتهاند. همه افراد با کمک این پلتفرمها میتوانند فرایند وام گرفتن را بدون نیاز به افشای هویت خود و درعرض چند دقیقه تکمیل کنند. معمولاً، پلتفرمهای مخصوص وام گرفتن، وام را در قالب استیبل کوین هایی مانند DAI یا USDC صادر میکنند، اما با ظهور پلتفرمهای جدید، قابلیت وامدهی برای ارزهای پرنوسان مانند ETH، ZRX، BAT و REP نیز فراهم شده است.
همانطور که میدانید، ارزش داراییهای دیجیتال شما ممکن است با گذر زمان افزایش یا کاهش یابد. بنابراین، اگر شما قصد ترید و معامله کردن با رمزارزهای خود را ندارید، میتوانید داراییهای دیجیتال خود را در پلتفرمهای دیفای به کاربران وام بدهید و از بهره وامها، سود دریافت کنید. در حال حاضر در اکوسیستم دیفای، تمام کاربران میتوانند وامدهنده باشند. برای انجام این کار، کاربران باید داراییهای خود را در استخرهافناوری بلاکچینی نقدینگی (Liquidity pool) با یکدیگر ادغام نموده و با استفاده از قراردادهای هوشمند، فرایند وام گرفتن را برای وامگیرندگان تسهیل کنند.
توجه داشته باشید که در پلتفرمهای مختلف، راههای متفاوتی برای توزیع منافع بین سرمایهگذاران وجود دارد، از این رو توصیه میشود که همه کاربران برای وام گرفتن و وام دادن، پلتفرمهای مختلف را بهطور کامل بررسی کرده و در پلتفرم مورد علاقه خود فعالیت کنند.
علاوه بر این، وامگیرندگان برای وام گرفتن در حوزه دیفای باید به اندازه یا بیشتر از وام دریافتی خود، وثیقه بگذارند. در نظر داشته باشید که وامگیرندگان، مالکیت رمزارزهایی را که وثیقه گذاشتهاند، حفظ میکنند اما برخی از حقوق خود مانند امکان انجام تراکنش یا معامله با داراییهای دیجیتال خود را از دست میدهند. از طرف دیگر، وامگیرنده با وثیقه خود، سرمایه وامدهنده را تضمین میکند و وامدهنده، از بهره وام، سود کسب میکند. بهتر است بدانید که اگر وامگیرنده نتواند وام را بازپرداخت کند، وثیقه او برای جبران سرمایه وامدهنده ضبط میشود.
مراحل وام دادن و وام گرفتن در حوزه دیفای
معمولاً مراحل وام گرفتن و وام دادن، صرف نظر از پلتفرمی که برای وامدهی استفاده میشود، تقریباً یکسان است.
وامگیرندگان برای وام گرفتن باید مراحل زیر را انجام دهند:
- وامگیرنده باید در یکی از پلتفرمهای وامدهی که وامهای با پشتوانه ارزهای دیجیتال پرداخت میکنند، ثبت نام کرده و مبلغ وثیقه مورد نیاز برای وام گرفتن را بررسی کنند.
- پلتفرمهای وامدهی ارز دیجیتال از نرخهای وامدهی کریپتو برای محاسبه مقدار رمزارز مورد نیاز برای وثیقه استفاده میکنند. در نتیجه، وامگیرندگان باید وثیقه تخمینی را در پلتفرم، سپردهگذاری کرده و برای وام درخواست دهند.
- برای دریافت وام، پلتفرم باید وثیقه وامگیرنده را تأیید و سپس وام را به کیف پول او واریز کند.
وامدهندگان برای کسب درآمد از این پلتفرمها باید مراحل زیر را انجام دهند:
- وامدهنده باید نرخ بهره خاصی را انتخاب کند.
- در مرحله بعد، وامدهنده از طریق پلتفرم وامدهی، داراییهای دیجیتال خود را به وامگیرندگان قرض داده و در ازای آن اوراق قرضه دریافت میکند. اوراق قرضه این واقعیت را ثابت میکند که شما رمزارز را به وامگیرنده وام دادهاید. در واقع، وامدهندگان اوراق قرضه اضافی را به عنوان بهره دریافت میکنند.
- توجه داشته باشید که وامدهندگان میتوانند پول خود را پس از مدت زمان توافق شده با بازگرداندن همه اوراق قرضه پس بگیرند.
در شکل زیر شما میتوانید، مراحل دریافت وام از یک پلتفرم کریپتویی را مشاهده کنید.
مزایای DeFi Lending برای کاربران چیست؟
برای پاسخ به این سؤال، باید در مورد فواید و مزایای استفاده از پلتفرمهای وامدهی دیفای صحبت کرد. بهطورکلی میتوان گفت که مزایای استفاده از این پلتفرمها عبارتند از:
- بهبود سرعت روند وام: مهمترین مزیت وامدهی در دیفای، سرعت پردازش بالای این فرآیندهاست. پلتفرمهای وامدهی از سرویسهای ابری برای شناسایی و کشف تقلب، بهبود شرایط وام و تشخیص عوامل خطر استفاده میکنند. در نهایت همه این فناوریها به سرعت بخشیدن به فرآیند وامدهی کمک میکنند.
- ثبات قوانین در وامدهی: برخلاف سیستمهای بانکی سنتی که در آنها هر سال شرایط وامدهی تغییر میکند، در فضای دیفای، قوانین و مقررات برای وام گرفتن و وام دادن ثابت است.
- انطباق با مقررات محلی، ایالتی و فدرال: اگر زمانی دولتها از اکوسیستم دیفای، مستنداتی مبنی بر نحوه وامدهی طلب کنند، این سیستم، تمامی قوانین و مستندات را در اختیار دارد.
- دسترسی بدون نیاز به مجوز: وامدهی در اکوسیستم دیفای، امکان دسترسی آزاد و بدون نیاز به مجوز را به همه کاربران خود میدهد. بنابراین، صرف نظر از موقعیت جغرافیایی، هر شخصی که یک کیف پول کریپتویی دارد، میتواند از امکانات دیفای استفاده کند.
- سطح شفافیت بالا: بلاکچین عمومی، تمام تراکنشها را در شبکه پخش میکند و این تراکنشها توسط نودهای شبکه تأیید میشوند. بهتر است بدانید که شفافیت در تراکنشها، امکان تجزیه و تحلیل دادهها را فراهم میکند.
- قابلیت همکاری: یکی از ویژگیهای خاص اکوسیستم دیفای این است که تمام پروتکلها و برنامههای دیفای به هم وابسته هستند و میتوانند با یکدیگر کار کنند.
- عدم نیاز به فروش رمزارزها: یکی دیگر از مزایای وام دادن و وام گرفتن در حوزه دیفای این است که در صورتی که وامدهنده به پول نیاز داشته باشد، میتواند تنها با استفاده از این پلتفرمها و بدون نیاز به فروش رمزارزها، مشکل خود را برطرف کند.
نحوه بازدهی سود در دیفای
نحوه توزیع سود در پلتفرمهای دیفای به این صورت است که میزان سود وامدهندگان و بهره پرداختی توسط وامگیرندگان، از نسبت بین میزان توکنهای عرضه شده و میزان توکنهای قرض گرفته شده محاسبه میشود. توجه داشته باشید که یکی از روشهای کسب درآمد از داراییهای دیجیتال، استفاده از پلتفرمهای دیفای میباشد. نکته جالب توجه این است که برخی از پلتفرمهای دیفای مانند YFI، با بررسی نرخ بازدهی سرمایهگذاری (APY) پلتفرمهای مختلف دیفای، دارایی کاربران خود را در بین پلتفرمهای مختلف جابهجا میکند تا سود حداکثری بدست آورد.
ریسک پلتفرمهای وامدهی دیفای چیست؟
یکی از سؤالاتی که همیشه ذهن کاربران این حوزه را درگیر میکند این است که «آیا وام گرفتن و وام دادن در دیفای داراییهای ما را به خطر میاندازد؟» برای پاسخ به این سؤال، در این بخش شما را با خطرات و ریسکهای پلتفرمهای وامدهی آشنا میکنیم.
یکی از خطرات مهم سیستمهای وامدهی دیفای این است که ممکن است کلاهبرداران، با عرضه یک توکن و راهاندازی یک استخر نقدینگی، اقدام به جذب سرمایه کرده و سپس با استفاده از راه فراری که در قرارداد هوشمند خود تعبیه کردهاند، کل دارایی موجود در استخر را برداشته و فرار کنند. بنابراین، همیشه سعی کنید قبل از سرمایهگذاری یا استفاده از این پلتفرمها، حتماً به خوبی در رابطه با آنها تحقیق کنید.
از دیگر خطرات وامدهی در دیفای، ضرر ناپایدار یا Impermanent Loss است. در واقع، ضرر ناپایدار زمانی رخ میدهد که قیمت رمزارزهای موجود در استخر نقدینگی، بعد از واریز نقدینگی توسط تأمینکنندگان نقدینگی یا LPها تغییرکند. جالب است بدانید که این مشکل میتواند توسط تریدرها و از طریق تغییر نسبت توکنهای موجود در استخر رخ داده و موجب کاهش ارزش دارایی سرمایهگذاران شود.
توجه داشته باشید که بروز باگ یا حفرههای امنیتی در قراردادهای هوشمند نیز میتواند موجب از بین رفتن سرمایه کاربران یک پلتفرم شود. بنابراین همیشه توصیه میشود که در پلتفرمهای مطرح و معتبر این حوزه سرمایهگذاری کنید.
مقایسه پلتفرمهای امور مالی غیرمتمرکز (DeFi) با امور مالی متمرکز (CeFi)
بلاکچین و قراردادهای هوشمند، فناوریهای اصلی در اکوسیستم دیفای هستند. در حال حاضر، دیفای با ویژگیهای منحصربهفرد خود، عملکرد فوق العادهای را در مقایسه با فرایند وامدهی در سیستمهای مالی سنتی به نمایش گذاشته است. شفافیت کامل و امکان دسترسی آسان به داراییها بدون دخالت نهادهای واسط از جمله ویژگیهای فرایند وام گرفتن و وام دادن در اکوسیستم دیفای است.
برخلاف سیستمهای مالی سنتی و فرایندهای پیچیده وامدهی در آنها، برای وام گرفتن در دیفای، کاربر باید علاوه بر داشتن یک کیف پول کریپتویی، یک حساب کاربری در یکی از پلتفرمهای دیفای ایجاد کند. بهطورکلی میتوان گفت که دیفای سادهترین راه را برای وام گرفتن فراهم کرده است. علاوه بر این، یکی از جذابترین ویژگیهای دیفای در مقایسه امور مالی متمرکز این است که در DeFi امکان سانسور کردن وجود ندارد. بنابراین، در این محیط، تغییرناپذیری تضمین میشود.
پروتکلهای محبوب وامدهی در دیفای
امروزه، پلتفرمهای مختلفی در حوزه وامدهی فعال هستند که محبوبترین آنها عبارتند از:
MakerDAO, AAVE, Compound, Celsius, Alchemix, CoinLoan, Blockfi, YouHodler, MoneyToken.
آیا محدودیتی برای میزان وام گرفتن در حوزه دیفای وجود دارد؟
دو عامل مهم در تعیین میزان وام دریافتی توسط هر کاربر وجود دارد. عامل اول، میزان نقدینگی موجود در یک پلتفرم و عامل دوم، وثیقه یا Collateral factor است. منظور از عامل وثیقه این است که هر کاربر به ازای مقدار وثیقه خود میتواند مقدار مشخصی وام دریافت کند. به طور مثال در پلتفرم کامپوند، وامگیرندگان با وثیقه گذاشتن دای و اتر میتوانند تا ۷۵ درصد ارزش وثیقه خود، وام بگیرند.
⬅ بیشتر بخوانید: بهترین توکن های برتر حوزه دیفای برای سرمایه گذاری در سال ۲۰۲۲
جمعبندی
دیفای یکی از جذابترین و پرچالشترین حوزهها در بازار داراییهای دیجیتال است و یکی از جالبترین بخشهای دیفای، پلتفرمهای وامدهی میباشند. در حال حاضر، این پلتفرمها با کارکرد جذاب و متفاوت خود، سیستمهای مالی سنتی را به چالش کشیده و تعداد زیادی از افراد را برای وام گرفتن و وام دادن به خود جذب کردهاند.
در این پلتفرمها، افراد وامدهنده، داراییهای دیجیتال خود را در استخرهای نقدینگی (Liquidity pool)، قفل کرده و وامگیرندگان با گذاشتن وثیقه در این پلتفرمها، وام میگیرند. نکته مهم این است که وامگیرندگان باید در مهلت مقرر، وام را با بهره به پلتفرم برگردانند تا بتوانند وثیقه خود را پس بگیرند. در نهایت، وام دهندگان، به نسبت دارایی قفل شده آنها، از بهره پرداختی توسط وامگیرندگان به استخر، سهم میگیرند.
ذکر این نکته حائز اهمیت است که در کنار ویژگیها و مزایای خاص پلتفرمهای دیفای، کاربران این حوزه با ریسکها و خطراتی مانند امکان کاهش ارزش داراییهای قفل شده در استخرهای نقدینگی یا بروز حفرهها و باگهای امنیتی در قراردادهای هوشمند روبرو هستند. بنابراین، بهتر است قبل از ورود به این پلتفرمها، حتماً آنها را اعتبارسنجی کرده و تنها در پلتفرمهای معتبر سرمایهگذاری کنید.
سؤالات متداول
دیفای چیست؟
اصطلاح امور مالی غیرمتمرکز (DeFi) به خدمات مالی اطلاق میشود که بر پایه فناوری بلاکچین(برای دریافت اطلاعات بیشتر میتوانید به مقاله بلاکچین چیست مراجعه کنید.) ساخته شده و به صورت غیرمتمرکز و بدون نیاز به نظارت نهادهای واسط فعالیت میکنند.
خطرات وامدهی در اکوسیستم دیفای چیست؟
یکی از بارزترین خطرات وامدهی در حوزه دیفای، ریسک و نوسانات بازار داراییهای دیجیتال است که میتواند موجب کاهش ارزش رمزارزهای وامدهندگان شود. علاوه بر این، احتمال بروز باگ در قراردادهای هوشمند نیز یکی دیگر از معضلات مشارکت در این پلتفرمهاست.
پروتکلهای محبوب وامدهی در دیفای کدامند؟
امروزه، پلتفرمهای مختلفی در حوزه وامدهی فعال هستند که محبوبترین آنها عبارتند از:
MakerDAO, AAVE, Compound, Celsius, Alchemix, CoinLoan, Blockfi, YouHodler, MoneyToken.
منبع