عوامل موثر در ریسک‌ سیستماتیک و غیرسیستماتیک

در طی سال‌های اخیر، بحث داغ سرمایه‌گذاری در بازار ارزهای دیجیتال بین مردم دنیا و به خصوص ایرانیان رواج پیدا کرده است. همان‌طور که می‌دانید در حال حاضر فعالیت در بازار ارزهای دیجیتال، با توجه به امکان دستیابی به سودهای کلان برای اکثر افراد بسیار جذاب است.

بازار ارزهای دیجیتال جزء بازارهای به شدت پرنوسان است که در صورت عدم آشنایی افراد با این بازار و ویژگی‌های خاص آن می‌تواند موجب ضررهای بزرگ و از بین رفتن دارایی سرمایه‌گذاران خود شود. با توجه به این موارد، بهتر است همه افراد قبل از هرگونه خرید یا فروش در این بازار، با انواع خطرات و ریسک‌های این حوزه آشنایی پیدا کنند.

در این مقاله قصد داریم تا با شما در مورد ریسک‌ سیستماتیک و غیرسیستماتیک صحبت کنیم. بنابراین اگر به این موضوع علاقه‌مند هستید تا انتهای این مقاله با ما همراه باشید.

ریسک سیستماتیک چیست؟

سرمایه‌گذاری در ارزهای دیجیتال، همانند سرمایه‌گذاری در هر بازار مالی دیگر، با درجات مختلفی از ریسک همراه است و مدیریت ضعیف ریسک و سرمایه ممکن است عواقب شدیدی را برای سرمایه‌گذار به همراه داشته باشد. بنابراین بهتر است که همه سرمایه گذاران و معامله‌گران با ریسک بازار آشنایی کافی داشته باشند. به‌طور کلی، دو نوع ریسک وجود دارد: ریسک سیستماتیک و غیر سیستماتیک.

ریسک سیستماتیک به ریسکی اشاره دارد که کل بازار را تحت تاثیر قرار داده و به دلیل وجود متغیرهای غیرقابل کنترل که مختص دارایی نیستند به وجود می‌آیند و در نتیجه موجب نوسان قیمت تمام دارایی‌ها می‌شوند. جالب است بدانید که این نوع ریسک قابل پیش‌بینی نبوده و در نتیجه غیر قابل اجتناب است. از طرف دیگر، ریسک سیستماتیک نوعی ریسک غیر قابل حذف است؛ زیرا تحت تأثیر عوامل غیر قابل کنترل مانند بلایای طبیعی و بیماری‌ها به وجود می‌آید.

نکته حائز اهمیت این است که برای کاهش این ریسک، اصطلاحاً بهتر است تمام تخم مرغ‌های خود را در یک سبد نگذارید. منظور از این عبارت این است که به منظور کاهش ریسک سیتماتیک، باید روی دارایی‌های مختلف سرمایه‌گذاری کنید و نباید تمام دارایی‌های خود را به یک بازار مالی وارد کنید؛ زیرا ممکن است تحت تأثیر یک اتفاق، سرمایه خود را از دست داده و یا متحمل ضرر بزرگی شوید.

عوامل مؤثر در ریسک سیستماتیک

همان‌طور که اشاره شد، به عواملی که می‌توانند به‌طور کامل بر یک بازار تأثیر بگذارند، ریسک سیستماتیک گفته می‌شود. توجه داشته باشید که این عوامل غیر قابل پیش‌بینی و حذف هستند و درنتیجه در هر زمانی می‌توانند تأثیر خود را بر بازار بگذارند. از جمله عوامل مؤثر در ریسک سیستماتیک بازار ارزهای دیجیتال می‌توان به جنگ، تحریم، بلایای طبیعی، بیماری‌های پاندمی، قانون‌گذاری در حوزه ارزهای دیجیتال، عوامل سیاسی، ورشکستگی بانک‌ها و رکود اقتصادی اشاره کرد.

مثال برای ریسک سیستماتیک

یکی بارزترین مثال‌های ریسک سیستماتیک، شیوع بیماری کرونا در اسفند ماه سال ۱۳۹۸ است. بعد از تأیید این خبر و شیوع بیماری، بازار ارزهای دیجیتال به شدت ریزش پیدا کرد. برای آشنایی با نمونه‌ای دیگر از این نوع ریسک، می‌توان به جنگ بین اوکراین و روسیه اشاره کرد که بعد از آغاز جنگ، بازار شاهد افت قیمت اکثر ارزهای دیجیتال بود.

ریسک غیرسیستماتیک چیست؟

ریسک غیرسیستماتیک به ریسکی اشاره دارد که مربوط به کل بازار نبوده و منحصر به یک دارایی خاص است و در اثر متغیرهای شناخته شده ایجاد می‌گردد. به ریسک غیر سیستماتیک، “ریسک متنوع” نیز گفته می‌شود. توجه داشته باشید که ریسک سیتماتیک را نمیتوان با تنوع‌سازی حذف کرد اما ریسک غیر سیستماتیک را می‌توان از طریق تنوع در پرتفولیو کنترل و حذف کرد به همین دلیل به ریسک‌های غیر سیستماتیک، ریسک‌های قابل حذف یا حذف شدنی نیز می‌گویند.

عوامل مؤثر در ریسک غیرسیستماتیک

عوامل مختلفی ممکن است موجب بروز ریسک‌های غیر سیستماتیک شوند. به‌طور مثال، عواملی مانند اخبار مربوط به یک ارز دیجیتال، بروز باگ امنیتی، هک شدن شبکه یک ارز، رقبا، تغییر در تیم توسعه‌دهنده، ترک افراد مهم حاضر در تیم پروژه، عدم تحقق نقشه راه و شکست در اهداف پروژه می‌توانند در قیمت یک ارز دیجیتال تأثیر گذاشته و موجب افت قیمت و ریزش بازار آن شوند.

مثال برای ریسک غیرسیستماتیک

اگر بخواهیم مثالی از ریسک غیر سیستماتیک بزنیم، می‌توانیم به ارز دیجیتال اتریوم کلاسیک اشاره کنیم. تاکنون، اتریوم کلاسیک بارها مورد حمله ۵۱ درصدی قرار گرفته است؛ هر بار که شبکه این ارز مورد حمله قرار می‌گیرد، قیمت آن دچار ریزش می‌شود اما این افت قیمت تأثیری بر کل بازار و سایر ارزهای دیجیتال ندارد و تنها بر قیمت اتریوم کلاسیک تأثیرگذار است.

تفاوت ریسک‌ سیستماتیک و غیرسیستماتیک

برای درک بهتر تفاوت‌های بین ریسک‌ سیستماتیک و غیرسیستماتیک به جدول زیر توجه کنید.

چگونه ریسک غیرسیستماتیک را کاهش دهیم؟

در میان روش‌های مختلف مدیریت ریسک‌ سیستماتیک و غیرسیستماتیک، تنوع پرتفولیو یکی از بهترین راه‌‌ها برای کاهش ریسک سرمایه‌گذاری است. جالب است بدانید که این، روش مورد علاقه سرمایه‌گذاران و مدیران شرکت‌های سرمایه‌گذاری به منظور مدیریت سرمایه و ریسک است. بنابراین تنوع در سبد سرمایه‌گذاری، بهترین روش کاهش ریسک غیر سیستماتیک است. به منظور تحقق این هدف، بهتر است روی دسته‌‌بندی‌های مختلف و ارزهای موجود در آنها سرمایه‌گذاری کرده و از سرمایه‌گذاری بر یک یا دو نوع ارز اجتناب کنید.

به‌طور مثال بهتر است شما بر اساس میزان سرمایه‌ و ریسک‌پذیری خود از ارزهای دیجیتال معتبر در حوزه‌های دیفای، NFT، متاورس، حریم خصوصی، اینترنت اشیا و …  استفاده کنید. توجه داشته باشید که بهتر است در تمام طول مدت هولد کردن این ارزها، اخبار و اطلاعات مربوط به این حوزه‌ها را پیگیری کرده تا ریسک سرمایه‌گذاری خود را کاهش و از سرمایه و دارایی خود حفاظت کنید.

⬅ بیشتر بدانید: تحلیل فاندامنتال چیست؟

نکات مهم در سرمایه‌گذاری در حوزه ارزهای دیجیتال

بعد از آشنایی با انواع ریسک‌ سیستماتیک و غیرسیستماتیک و روش‌های جلوگیری از آنها، بهتر است مروری بر نکات مهم سرمایه‌گذاری در این حوزه کنیم. تمام افراد، قبل از ورود به این بازار و شروع به سرمایه‌گذاری، باید با مفاهیم پایه این حوزه به خوبی آشنا شوند و به درک مناسبی از مبانی این حوزه برسند.

نکته حائز اهمیت این است که بهتر است کل سرمایه خود را به این حوزه وارد نکنید و تنها بخشی از دارایی خود را بر اساس میزان ریسک پذیری خود، در این بازار سرمایه‌گذاری کنید. در مرحله بعد باید ارزهای دیجیتال معتبر را پیدا کرده و سرمایه خود را به ارزهای مختلف در دسته‌بندی‌های متفاوت اختصاص دهید. توجه داشته باشید که به منظور کاهش ریسک سرمایه‌گذاری خود، بهتر است تنها روی یک یا دو ارز سرمایه‌گذاری نکرده و دارایی خود را بین ارزهای مختلف تقسیم کنید.

علاوه بر موارد گفته شده، باید قبل از هرگونه خرید یا فروش، صرافی‌ معتبری را برای معاملات خود انتخاب کنید ؛ زیرا بسیاری از صرافی‌ها به کاربران ایرانی خدمات ارائه نمی‌کنند. بعد از انتخاب صرافی، شما باید کیف‌پول مناسب خود را انتخاب و تمام موارد امنیتی مرتبط با آن را فرا بگیرید تا بتوانید سرمایه خود را حفظ و در دام هکرها و کلاهبرداران این حوزه نیفتید.

برای موفقیت در بازار ارزهای دیجیتال، کسب سود و جلوگیری از ضرر، لازم است همه افراد فعال در این حوزه با روانشناسی بازار آشنایی پیدا کرده و بر احساسات خود تسلط پیدا کنند؛ چرا که این بازار، بسیار پر نوسان بوده و به علت حضور نهنگ‌ها، امکان دستکاری در بازار وجود دارد.

بسیاری از افراد بعد از آشنایی با این حوزه، به این بازار وارد شده اما بعد از مدت کوتاهی با ضررهای بزرگ مجبور به خروج از آن می‌شوند. این افراد به دلیل عدم توانایی در کنترل احساسات خود و ترس و طمع در شرایط هیجانی بازار، بخش زیادی از سرمایه خود را با خرید و فروش‌های اشتباه از دست می‌دهند. بنابراین مهمترین بخش در سرمایه‌گذاری حوزه ارزهای دیجیتال مدیریت ریسک‌ سیستماتیک و غیرسیستماتیک و سرمایه و کنترل احساسات در شرایط هیجانی بازار است.

منبع

آکادمی سیتکس به‌عنوان یکی از اصلی‌ترین فعالان حوزه ارزهای دیجیتال در کشور، قصد دارد با هدف افزایش آگاهی جامعه، به گسترش علوم و فناوری‌های جدید و مشاوره سرمایه‌گذاری بپردازد.