انواع اندیکاتور در تحلیل تکنیکال ارز دیجیتال

تحلیل تکنیکال چیست و مهم‌ترین اندیکاتور در تحلیل تکنیکال کدام است؟ تحلیل تکنیکال، علم مطالعه اطلاعات گذشته بازار برای پیش‌بینی قیمت و روند در آینده بازار است. در تحلیل تکنیکال، یک معامله‌گر با کمک اندیکاتورها و الگوهای مختلف معاملات خود را انجام می‌دهد اما بهتر است بدانید که هیچ اندیکاتوری وجود ندارد که برای همه شرایط بازار مناسب باشد. بنابراین، معامله‌گران ترجیح می‌دهند از ترکیبی از اندیکاتورها استفاده کنند تا هم در بازارهای دارای روند و هم در بازارهای رنج یا خنثی عملکرد مناسبی داشته باشند.

با این حال، این بدان معنا نیست که معامله‌گر باید یک نمودار را با همه اندیکاتورهای موجود بررسی کند. در برخی موارد، استفاده همزمان از اندیکاتورهای مختلف، به جای کمک به معامله‌گر، تنها فرآیند تصمیم‌گیری را مختل و سردرگمی ایجاد می‌کند. در این مقاله قصد داریم تا شما را با انواع اندیکاتور در تحلیل تکنیکال آشنا کنیم. اگر شما هم به این موضوع علاقه‌مند هستید تا انتهای این مقاله همراه ما باشید و چنانچه بعد از پایان مقاله، همچنان پرسش یا ابهامی در این زمینه داشتید، می‌توانید در بخش کامنت‌ها، سؤالات خود را با ما مطرح کنید.

اندیکاتور (Indicator) چیست؟

به‌طورکلی می‌توان گفت که اندیکاتور در تحلیل تکنیکال، یک ابزار معاملاتی است که به معامله‌گر کمک می‌کند تا با بررسی الگوهای معاملاتی، قیمت و حجم یک دارایی در گذشته، شرایط بازار در آینده را پیش‌بینی کند. بنابراین، شما با کمک اندیکاتورها، قبل از معامله می‌توانید روند و قیمت آینده بازار را تشخیص دهید. توجه داشته باشید که اندیکاتورها فقط در صورتی مفید هستند که شما علاوه بر در نظر گرفتن استراتژی معاملاتی خود، بدانید چگونه از یک یا چند اندیکاتور به شکل همزمان استفاده کنید. برخی از بهترین اندیکاتورها در تحلیل تکنیکال دارایی‌های دیجیتال عبارتند از: میانگین متحرک همگرایی/واگرایی (MACD)، اندیکاتور قدرت نسبی (RSI) و  بولینگر باند (Bollinger Bands).

کاربرد اندیکاتور در تحلیل تکنیکال چیست؟

اندیکاتورها قبل از تغییر روند، به معامله‌گران هشدار داده و به آن‌ها سیگنال خرید یا  فروش می‌دهند. علاوه بر این، اندیکاتورها برای تأیید سایر ابزارهای تحلیل تکنیکال استفاده می‌شوند. مثلاً آن‌ها می‌توانند نشان دهند که آیا قیمت، قدرت کافی برای شکست روند را در اختیار دارد یا خیر. به طور کلی می‌توان گفت که اندیکاتورها، ضامن موفقیت معامله‌گران نیستند اما به آن‌ها برای پیش‌بینی روند و جهت حرکت قیمت در آینده کمک می‌کنند.

انواع اندیکاتور در تحلیل تکنیکال ارز دیجیتال

اندیکاتورها برای معامله‌گران بازارهای مالی جذابیت زیادی دارند چون به آن‌ها در پیش‌بینی آینده بازار و تشخیص نقاط ورود و خروج مناسب کمک می‌کنند. در تحلیل تکنیکال، اندیکاتورهای مختلفی وجود دارد که در زیر، شما را با تعدادی از دقیق‌ترین اندیکاتورهای تحلیل تکنیکال دارایی‌های دیجیتال آشنا خواهیم کرد.

• اندیکاتور قدرت نسبی (RSI)

RSI، مخفف عبارت Relative Strength Index به معنای «شاخص قدرت نسبی» است. این اندیکاتور در سال ۱۹۷۸ توسط جی ولز وایلدر در کتاب «مفاهیم جدید در تحلیل تکنیکال» معرفی شد و دیدگاه اغلب معامله‌گران را برای خرید و فروش در بازارهای مالی تغییر داد. بهتر است بدانید که این اندیکاتور در محدوده عمودی ۰ تا ۱۰۰ تغییر کرده و معامله‌گران از آن به منظور تعیین نقاط اشباع خرید و فروش استفاده می‌کنند.

• نحوه استفاده از اندیکاتور RSI در تحلیل تکنیکال

این اندیکاتور بر روی یک صفحه مدرج، بین اعداد ۰ تا ۱۰۰ در حرکت است. حرکت RSI به سمت اعداد بالاتر از ۷۰، نشان‌دهنده خریدهای هیجانی در بازار صعودی و نقاط اشباع خرید است. از طرف دیگر، حرکت RSI به سمت اعداد کمتر از ۳۰، نشان‌دهنده ترس و فروش‌های هیجانی در بازار نزولی و نقاط اشباع فروش است. سطح ۵۰، خط میانی RSI است و اغلب به عنوان خط حمایت در روندهای نزولی و خط مقاومت در روندهای صعودی عمل می‌کند.

اگر صرفاً بخواهیم با اندیکاتور RSI، خرید و فروش کنیم، باید هنگامی که RSI به زیر ۳۰ رسید، اقدام به خرید و زمانی که RSI به بالاتر از ۷۰ رسید، اقدام به فروش کرد. توجه داشته باشید که واگرایی بین RSI و نمودار قیمت، هنگامی که RSI اعداد بالاتر از ۷۰ و کمتر از ۳۰ را نشان می‌دهد، اخطار بسیار جدی برای معامله‌گران است و حتماً باید آن را در تصمیم‌گیری‌های خود لحاظ کنند. در شکل زیر می‌توانید، اندیکاتور RSI و نحوه استفاده از آن را مشاهده کنید.

• اندیکاتور استوکاستیک (Stochastics)

استوکاستیک توسط جرج لین، رئیس مرکز آموزش سرمایه‌گذاری در واتسکا، مطرح شد. این اندیکاتور در تحلیل تکنیکال بر مبنای این نظریه مطرح شده است که قیمت در روندهای صعودی، تمایل دارد به بالاترین قیمت دوره و در روندهای نزولی، تمایل به رسیدن به پایین‌ترین قیمت دوره را دارد. در این اندیکاتور از دو خط %K و %D استفاده می‌شود. خط %K سریعتر و خط %D اهمیت بیشتری دارد. به‌طوری‌که، اکثر سیگنال‌های خرید و فروش این اندیکاتور در تحلیل تکنیکال توسط خط %D اعلام می‌شود.

• نحوه استفاده از اندیکاتور استوکاستیک در تحلیل تکنیکال

این دو خط بین اعداد ۰ تا ۱۰۰ حرکت می‌کنند. اعداد بالای ۸۰، نشان‌دهنده نقطه اشباع خرید و اعداد کمتر از ۲۰، نشان‌دهنده نقاط اشباع فروش است. اگر صرفاً بخواهیم با اندیکاتور استوکاستیک، خرید و فروش کنیم، هرگاه در محدوده بالای ۸۰، خط سریعتر %K، خط %D را قطع کند، سیگنال فروش و هنگامی که در محدوده زیر ۲۰، خط %K، خط %D را قطع کند، سیگنال خرید می‌گیریم. در شکل زیر

می‌توانید با این اندیکاتور در تحلیل تکنیکال و سیگنال‌های خرید و فروش آن آشنا شوید.

• میانگین متحرک همگرایی/واگرایی (MACD)

این اندیکاتور، توسط گرالد اپل معرفی شد. اندیکاتور مکدی، از خط سریعتر (MACD) و خط کندتر (Signal Line) تشکیل شده است. بهتر است بدانید که خط MACD از طریق اختلاف میانگین متحرک نمایی ۱۲ دوره‌ای از میانگین متحرک نمایی ۲۶ دوره‌ای محاسبه می‌شود اما خط سیگنال یک میانگین متحرک نمایی ۹ دوره‌ای از خط MACD است. بنابراین، میانگین متحرک همگرایی/واگرایی (MACD)، بر روی نمودار، از دو خط تشکیل شده است، در حالیکه در اصل، از سه خط برای محاسبات آن استفاده می‌شود.

• نحوه استفاده از اندیکاتور MACD در تحلیل تکنیکال ارز دیجیتال

خطوط MACD، در بالا و پایین عدد صفر نوسان می‌کنند. اگر خط MACD و خط سیگنال، با فاصله زیادی در بالای صفر قرار بگیرند، سطوح اشباع خرید و اگر خط MACD و خط سیگنال، با فاصله زیادی در پایین صفر قرار بگیرند، سطوح اشباع فروش را تشکیل می‌دهند.

در واقع اگر خط MACD، خط سیگنال را رو به بالا قطع کند، سیگنال خرید و اگر خط MACD، خط سیگنال را رو به پایین قطع کند، سیگنال فروش است. جالب است بدانید که بسیاری از معامله‌گران برای تأیید سیگنال خرید یا فروش توسط MACD، از اندیکاتور قدرت نسبی (RSI) استفاده می‌کنند. در شکل زیر می‌توانید با این اندیکاتور در تحلیل تکنیکال و سیگنال‌های خرید و فروش آن آشنا شوید.

• میانگین متحرک یا مووینگ اوریج (Moving Average)

میانگین متحرک یکی از پرکاربردترین اندیکاتورهای تحلیل تکنیکال است. این اندیکاتور، یک ابزار دنبال کننده روند است و به معامله‌گران، سیگنال پایان یک روند و شروع روند جدید را می‌دهد. توجه داشته باشید که از میانگین متحرک، نمی‌توان برای پیش‌بینی قیمت در آینده بازار استفاده کرد چون این اندیکاتور در تحلیل تکنیکال به عنوان یک ابزار دنبال کننده اطلاعات فعلی بازار عمل می‌کند.

• نحوه استفاده از میانگین متحرک در تحلیل تکنیکال ارز دیجیتال

اگر از یک میانگین متحرک استفاده می‌کنید، سیگنال خرید زمانی اتفاق می‌افتد که قیمت، میانگین متحرک را به سمت بالا قطع کرده و در عین حال، مسیر میانگین متحرک نیز کاملاً عوض شود. از طرف دیگر، سیگنال فروش زمانی اتفاق می‌افتد که قیمت، میانگین متحرک را به سمت پایین قطع کرده و در عین حال، مسیر میانگین متحرک نیز به طور کامل تغییر کند.

در شکل زیر می‌توانید سیگنال‌های دریافتی از اندیکاتور میانگین متحرک را مشاهده کنید. دقت داشته باشید که هرچه از میانگین متحرک کوتاه مدت‌تر استفاده کنید، تعداد سیگنال‌های دریافتی شما برای خرید و فروش بیشتر می‌شود.

• اندیکاتور بولینگر باند (Bollinger Bands)

این تکنیک توسط جان بولینگر، معرفی شده است. در این تکنیک، دو نوار یا باند، در دو طرف یک میانگین متحرک قرار می‌گیرند. جالب است بدانید که در اغلب موارد این میانگین متحرک، ۲۰ روزه در نظر گرفته می‌شود. توجه داشته باشید که باندهای بولینگر بر اساس تغییرات میانگین متحرک، باز یا بسته می‌شوند. بنابراین، هنگامی ‌که تغییرات قیمت شدید باشد، فاصله دو باند افزایش و هنگامی که تغییرات قیمت کم باشد، دو باند بولینگر به هم نزدیک می‌شوند.

• نحوه استفاده از بولینگر باند در تحلیل تکنیکال ارز دیجیتال

یکی از ساده‌ترین روش‌های استفاده بولینگر باند به این صورت است که باندهای بولینگر را به عنوان هدف قیمتی در نظر بگیریم. در واقع در این سیستم معاملاتی، سیگنال خرید زمانی اعلام می‌شود که قیمت به باند پایینی برخورد کرده و بعد از تغییر مسیر، میانگین متحرک ۲۰ روزه را رو به بالا قطع کند. در صورت بروز این اتفاق، باند بالایی بولینگر، تارگت بعدی ما خواهد شد.

از طرف دیگر، سیگنال فروش زمانی اعلام می‌شود که قیمت به باند بالایی برخورد کرده و بعد از تغییر مسیر، میانگین متحرک ۲۰ روزه را رو به پایین قطع کند. در نظر داشته باشید که در این شرایط، باند پایینی بولینگر، تارگت بعدی ما خواهد شد. در شکل زیر می‌توانید با این اندیکاتور در تحلیل تکنیکال و سیگنال‌های خرید و فروش آن آشنا شوید.

• شاخص کانال کالا (CCI):
  

  دونالد آر.لامبرت اندیکاتور CCI را مطرح نمود. او با مقایسه قیمت‌های فعلی بازار با یک میانگین متحرک (معمولاً ۲۰ روزه)، مقادیر را ساده‌سازی و اسیلاتور CCI را معرفی نمود.

  • نحوه استفاده از CCI در تحلیل تکنیکال ارز دیجیتال

اسیلاتور CCI در فاصله بین ۱۰۰- تا ۱۰۰+ در حال نوسان است. لامبرت، اعداد پایین‌تر از ۱۰۰- را نشان‌دهنده فروش هیجانی و سیگنال خرید و اعداد بالاتر از ۱۰۰+ را نشان‌دهنده خرید هیجانی و سیگنال فروش می‌داند.

• ابر ایچیموکو (Ichimoku Cloud)

اندیکاتور ایچیموکو از پنج جزء تشکیل شده‌است: تنکنسن (Tenkan Sen)، کیجونسن (Kijun Sen)، چیکواسپن (Chikou Span)، سنکواسپن اِی (Senkou Span A) و سنکواسپن بی (Senkou Span B). نکته کلیدی برای معامله‌گرانی که از این اندیکاتور استفاده می‌کنند، این است که آن‌ها باید با تک تک اجزای این اندیکاتور آشنا شوند و در مرحله بعد چگونگی عملکرد این اجزا با یکدیگر را به خوبی درک کنند.

بنابراین برای کسب سود در هنگام استفاده از این اندیکاتور در تحلیل تکنیکال، معامله‌گر باید از تمام اجزای اندیکاتور ایچیموکو به شکل همزمان استفاده کند و نباید یک یا چند جزء آن را به صورت دلخواه از نمودار حذف کند.

• نحوه استفاده از اندیکاتور ایچیموکو در تحلیل تکنیکال ارز دیجیتال

استراتژی‌های معاملاتی مختلفی برای استفاده از ایچیموکو، وجود دارد که معروف‌ترین آن، «استراتژی ایده‌آل» است. بر اساس این استراتژی اگر قیمت، بالای ابرکومو، تنکنسن بالاتر از کیجونسن، چیکواسپن بالاتر از قیمت در ۲۶ دوره گذشته و سنکو اسپن اِی آینده بالاتر از سنکواسپن بی آینده باشد، سیگنال خرید به معامله‌گر داده می‌شود.

از طرف دیگر، سیگنال فروش زمانی اعلام می‌شود که قیمت زیر ابرکومو، تنکنسن پایین‌تر از کیجونسن، چیکواسپن پایین‌تر از قیمت در ۲۶ دوره گذشته و سنکو اسپن اِی آینده پایین‌تر از سنکواسپن بی آینده باشد.

• اندیکاتور شاخص میانگین جهت‌دار (ADX)

 این اندیکاتور در تحلیل تکنیکال توسطJ. Welles Wilder ، به منظور تعیین رونددار بودن، بدون روند بودن و قدرت روند بازار معرفی شده است. در واقع در این روش، معامله‌گران با استفاده از اندیکاتورهای DI+ و DI-، قدرت حرکت قیمت را در جهت مثبت و منفی اندازه‌گیری می‌کنند.

• نحوه استفاده از اندیکاتور ADX در تحلیل تکنیکال ارز دیجیتال

به طور کلی، اگر DI+ بیشتر از DI- باشد، بازار صعودی و اگر DI- بیشتر از DI+ باشد، بازار نزولی است. بسیاری از تکنیکالیست‌ها، از سطح ۲۰ به عنوان سطح کلیدی برای ADX استفاده می‌کنند. وایلدر می‌گوید که ADX بالای ۲۵ نشان‌دهنده روند قوی در بازار و ADX زیر ۲۰ نشان‌دهنده بازار بدون روند است.

• اندیکاتور فیبوناچی

فیبوناچی برای اولین بار توسط لئوناردو فیبوناچی (Leonardo Fibbonacci) معرفی شد. مهم‌ترین دستاورد این دانشمند، معرفی دنباله فیبوناچی است. همانطور که مشاهده می‌کنید یکی از ویژگی خاص این دنباله این است که هر عدد از حاصل جمع دو عدد قبلی به دست می‌آید.

۱, ۱, ۲, ۳, ۵, ۸, ۱۳, ۲۱, ۳۴, ۵۵, ۸۹, ۱۴۴, ۲۳۳, ۳۷۷, ۶۱۰, ۹۸۷, …

• نحوه استفاده از اندیکاتور فیبوناچی در تحلیل تکنیکال ارز دیجیتال

به‌طورکلی دو نوع فیبوناچی داریم:

۱) فیبوناچی اصلاحی (Retracement Fibonacci)

در فیبوناچی اصلاحی، به دنبال پیدا کردن میزان اصلاح یک سهم یا ارز هستیم. دقت داشته باشید که فیبوناچی اصلاحی به دو دسته فیبوناچی اصلاحی داخلی (Internal Retracement) و فیبوناچی اصلاحی خارجی (External Retracement) طبقه‌بندی می‌شود. اگر میزان اصلاح قیمت نهایتاً به اندازه ۱۰۰% موج رفت باشد یعنی اصلاح بین سطوح ۰% تا ۱۰۰% صورت بگیرد، فیبوناچی از نوع اصلاحی داخلی می‌باشد و در صورتی که کف A شکسته شده و اصلاح بیش از کل موج رفت ادامه پیدا کند به آن فیبوناچی اصلاحی خارجی می‌گویند.

۲) فیبوناچی بسط یافته (Extension Fibonacci)

در طی یک روند صعودی، قیمت به صورت موج‌های متوالی افزایش پیدا می‌کند. به منظور پیش‌بینی میزان حرکت موج بعدی و محل احتمالی تشکیل قله، می‌توان از ابزار فیبوناچی اکستنشن یا بسط یافته استفاده کرد. قوی‌ترین و کلیدی‌ترین سطح این ابزار، محدوده ۸٫۱۶۱ درصد است که محتمل‌ترین محل برای تشکیل قله بعدی بر روی نمودار می‌باشد. توجه داشته باشید که این ابزار زمانی کاربرد دارد که قیمت از سقف B عبور کند. بنابراین طبیعی است که سطوح زیر ۱۰۰% در این ابزار تعریف نشده باشد.

• مومنتوم

  جنبش یا مومنتوم به معنی اندازه‌گیری سرعت تغییرات قیمت نسبت به سطوح واقعی که قیمت‌ها در آن قرار دارند، می‌باشد. توجه داشته باشید که در اندیکاتور مومنتوم، قیمت بسته شدن فعلی با قیمت بسته شدن از هر دوره زمانی مقایسه می‌شود و فرمول‌های محاسبه آن، به شکل زیر است.

  • M=Cp-Cp_n
  • M=(Cp-Cp_n)*100

در این فرمول‌ها، M همان مومنتوم، Cp، قیمت بسته شدن فعلی و Cp_n، قیمت بسته شدن درn  دوره زمانی قبل است. انتخاب عدد n  به عهده تحلیلگر است.

• نحوه استفاده از مومنتوم در تحلیل تکنیکال ارز دیجیتال

به‌طورکلی می‌توان گفت که مومنتوم مثبت بیانگر این است که قیمت بسته شدن فعلی بیشتر از قیمت بسته شدنn  دوره قبل است و در نتیجه، مومنتوم بالای خط صفر رسم می‌شود. از طرف دیگر، مومنتوم منفی نشان‌دهنده این است که قیمت بسته شدن فعلی از قیمت بسته شدن n دوره قبل کمتر است و در نتیجه مومنتوم، پایین خط صفر رسم می‌شود. توجه داشته باشید که میزان فاصله اندیکاتور در بالا و پایین خط صفر، نشان‌دهنده سرعت حرکت قیمت است.

جمع‌بندی

تکنیکالیست‌ها و معامله‌گران بازارهای مالی، به منظور تجزیه و تحلیل بازار از اندیکاتورهای مختلفی استفاده ‌می‌کنند. به طورکلی می‌توان گفت که یک اندیکاتور با بررسی الگوهای نمودار، قیمت و حجم یک رمزارز در گذشته بازار، شرایط آینده بازار را پیش‌بینی می‌کند. در واقع، هر معامله‌گر بر اساس برنامه معاملاتی خود و بازار مالی که در آن کار می‌کند، از یک یا چند اندیکاتور استفاده می‌کند اما توجه به این نکته ضروری است که الزاماً استفاده همزمان از چند اندیکاتور در تحلیل تکنیکال، موجب موفقیت معامله‌گر نمی‌شود بلکه حتی ممکن است موجب سردرگمی و تصمیم‌گیری نادرست در هنگام معامله شود. بنابراین، یکی از مراحل مهم در نوشتن یک سیستم معاملاتی، انتخاب اندیکاتور یا اندیکاتورهای مناسب برای تجزیه و تحلیل بازار در شرایط مختلف است.

سؤالات متداول

۱- اندیکاتور چیست؟

اندیکاتور در تحلیل تکنیکال، یک ابزار معاملاتی است که به معامله‌گر کمک می‌کند تا با بررسی الگوهای معاملاتی، قیمت و حجم یک دارایی در گذشته، شرایط آینده بازار را پیش‌بینی کند.

۲- مهم‌ترین اندیکاتورها در تحلیل تکنیکال ارز دیجیتال کدامند؟

برخی از بهترین اندیکاتورها در تحلیل تکنیکال دارایی‌های دیجیتال عبارتند از: میانگین متحرک همگرایی/واگرایی (MACD)، اندیکاتور قدرت نسبی (RSI)، ابر ایچیموکو (Ichimoku Cloud)، فیبوناچی و بولینگر باند (Bollinger Bands).

منبع