نسبت ریسک به ریوارد (R/R) یکی از قدرتمندترین معیارهای معاملاتی است که به معامله‌گران در ترید کریپتوکارنسی‌ها کمک می‌کند تا ریسک معاملات خود را به حداقل و سود را به حداکثر برسانند. در واقع، با استفاده از نسبت ریسک به پاداش می‌توانید سودآوری معاملات خود را با تنظیم حد ضرر و حد سود افزایش دهید. در این مقاله قصد داریم تا شما را با نسبت ریسک به ریوارد و نحوه تنظیم آن در معاملات خود آشنا کنیم. اگر شما هم به این موضوع علاقه‌مند هستید تا انتهای این مقاله همراه ما باشید.
نسبت ریسک به ریوارد چیست؟
نسبت ریسک به ریوارد (Risk/Reward Ratio)، روند صعودی و نزولی بالقوه در هر معامله را با استفاده از قیمت ورودی و سفارش‌های حد ضرر (Stop Loss) و حد سود (Take Profit) محاسبه می‌کند. بنابراین، معامله‌گران به دو ابزار اصلی برای اجرای نسبت ریسک به ریوارد نیاز دارند که این دو ابزار عبارتند از: حد سود و حد ضرر.
در صرافی‌های ارز دیجیتال مانند فمکس (Phemex)، شما می‌توانید یک حد ضرر برای خروج از معامله در صورت تغییر قیمت در خلاف جهت پوزیشن خود تعیین کنید. به عنوان مثال، اگر شما یک پوزیشن لانگ در قیمت ۴۰۰۰۰ دلار بر روی بیت کوین باز کنید و حد ضرر شما ۵ درصد باشد، اگر قیمت بیت کوین به ۳۸۰۰۰ دلار برسد، به طور خودکار معامله شما بسته می‌شود. از طرف دیگر، معامله‌گران می‌توانند در صرافی‌های خود سفارش‌های حد سود خودکار نیز تنظیم کنند. مثلاً اگر سود هدف شما ۱۵ درصد و قیمت ورودی شما ۴۰۰۰۰ دلار باشد، در صورت رسیدن قیمت به ۴۶۰۰۰ دلار، صرافی به صورت خودکار، معامله شما را می‌بندد.
نسبت ریسک به ریوارد معقول
نسبت ریسک به پاداش را می‌توان با استفاده از فرمول محاسبه کرد، اما به‌طورکلی می‌توان گفت که شما باید وارد معامله‌ای شوید که پتانسیل سود آن بالاتر از پتانسیل زیانش باشد. منظور از نسبت ریسک به پاداش ۱:۳ این است که شما فقط ۱ دلار ریسک می‌کنید تا ۳ دلار سود به دست آورید. این نسبت در بین بسیاری از سرمایه‌گذاران و معامله‌گران دارایی‌های دیجیتال بهینه در نظر گرفته شده و اغلب در فرمول‌های محاسباتی، «۳٫۰» خوانده می‌شود.
نسبت ریسک به پاداش می‌تواند کمتر یا بیشتر از ۳٫۰ باشد، اما ریسک بالاتر، شانس سودآوری شما را به حداقل می‌رساند و ریسک کمتر نیز همیشه برای شما سود مناسبی به همراه نمی‌آورد. توصیه می‌شود حداکثر نسبت ریسک به پاداش معاملات شما، ۵٫۰ باشد چرا که با این نسبت، شانس بیشتری برای سودآوری دارید.
چرا نسبت ریسک به پاداش مهم است؟
نسبت ریسک به پاداش ساده‌ترین و قوی‌ترین معیار معاملاتی است چرا که به‌طور ریاضی احتمال صعود و نزول هر معامله را محاسبه کرده و به شما امکان انجام یک معامله حساب شده را می‌دهد. این نسبت مسلماً مهم‌تر از «نرخ برد» است، زیرا می‌توان آن را برای همه معاملات، صرف‌نظر از سابقه معاملاتی شما، اعمال کرد.
جالب است بدانید که حتی اگر نرخ برد (Win Rate) شما ۸۰% باشد ( یعنی شما از هر ۱۰ معامله، ۸ معامله موفق دارید)، این احتمال وجود دارد که کل موجودی خود را در یک معامله اشتباه از دست بدهید. بنابراین بهتر است همیشه از نسبت ریسک به ریوارد در معاملات خود استفاده کنید چون با تنظیم حد ضرر می‌توانید ریسک معاملاتی خود را به حداقل برسانید. علاوه بر این، می‌توانید یک سیستم سودآور را حتی با نرخ برد کمتر برای خود راه‌اندازی کنید.
اغلب معامله‌گران حرفه‌ای دوست دارند، نسبت ریسک به پاداش هر معامله خود را محاسبه کنند چون معمولاً سرمایه زیادی دارند و می‌خواهند اصل سرمایه خود را حفظ کنند. فرض کنید که می‌خواهید با سرمایه ۱ میلیون دلار وارد یک معامله شوید. بنابراین قبل از هر کاری قطعاً حد ضرر معامله خود را تعیین می‌کنید تا در صورت اشتباه بودن معامله، ضرر زیادی متحمل نشوید. به همین ترتیب، افرادی که با سرمایه کمتری نیز معامله می‌کنند، از همین ابزار برای حفظ سرمایه خود سود می‌برند.
نحوه محاسبه نسبت ریسک به ریوارد در معاملات دارایی‌های دیجیتال
برای محاسبه نسبت ریسک به پاداش معاملات خود، باید یک «قیمت ورودی» پایه داشته باشید. قیمت ورودی، قیمت یک دارایی دیجیتال در لحظه ورود به معامله است. به عنوان مثال، شما می‌تواند هنگامی‌که قیمت بیتکوین، ۴۸۰۰۰ دلار است و یا قیمت اتریوم به ۳۵۰۰ دلار رسیده است، پوزیشن خود را باز کرده و از این قیمت‌ها به عنوان قیمت ورودی برای انجام محاسبات خود استفاده کنید.
منظور از «ریسک» در نسبت ریسک به ریوارد، حداکثر ضرری است که می‌توانید در هر معامله تحمل کنید که با حد ضرر مشخص می‌شود. از طرف دیگر، «ریوارد» بیانگر سود خودکاری است که شما پس از رسیدن معامله به یک قیمت مشخص به دست خواهید آورد و با حد سود مشخص می‌شود.
فرمول ریسک به ریوارد
نسبت ریسک به پاداش یا R/R با تقسیم ریسک بر پاداش محاسبه می‌شود. ما می‌توانیم محاسبات را برای هر معامله با استفاده از فرمول ساده زیر انجام دهیم.
نسبت ریسک به پاداش = (قیمت ورودی – حد سود) / (حد ضرر – قیمت ورودی)
برای درک بهتر، به نحوه اعمال این فرمول در معامله زیر که بر روی بیت کوین انجام می‌شود، دقت کنید:
قیمت ورودی: ۵۰۰۰۰ تومان
حد ضرر: ۴۸۰۰۰ دلار
حد سود: ۵۴۰۰۰ دلار
۵٫۰ = ۴۰۰۰ / ۲۰۰۰ = (۵۰۰۰۰ – ۵۴۰۰۰) / (۴۸۰۰۰ – ۵۰۰۰۰)
بنابراین، نسبت ریسک به پاداش در این معامله برابر ۵٫۰ است. به‌طورکلی می‌توان گفت که برای اینکه معاملات خود را به طور منظم سودآور نگه دارید، بهتر است نسبت R/R را بین ۳٫۰ تا ۵٫۰ قرار دهید.
همین محاسبه را می‌توان برای معامله ETH نیز اعمال کرد:
قیمت ورودی: ۲۸۰۰ دلار
حد ضرر: ۲۶۰۰ دلار
حد سود: ۳۴۰۰ دلار
۳٫۰ = ۶۰۰ / ۲۰۰ = (۲۸۰۰ – ۳۴۰۰) / (۲۶۰۰ – ۲۸۰۰)
حالا به معامله زیر که بر روی اتریوم با نسبت ریسک به ریوارد ۱ انجام می‌شود، دقت کنید. منظور از ریسک به ریوارد ۱، این است که در این معامله میزان ریسک با ریوارد برابر است.
قیمت ورودی: ۲۸۰۰ دلار
حد ضرر: ۲۶۰۰ دلار
حد سود: ۳۰۰۰ دلار
۱ = ۲۰۰ / ۲۰۰ = (۲۸۰۰ – ۳۰۰۰) / (۲۶۰۰ – ۲۸۰۰)
همانطور که مشاهده می‌کنید، دومین معامله اتریوم ریسک کمتری نسبت به اولین معامله اتریوم دارد چون در این معامله، حد سود بر روی ۳۰۰۰ دلار تنظیم شده و احتمال اینکه اتریوم قبل از رسیدن به ۳۴۰۰ دلار (حد سود معامله اول) به آن دست پیدا کند، بیشتر است.
بنابراین با توجه به همه مطالب گفته شده، تنها سه نتیجه ممکن برای نسبت ریسک به پاداش وجود دارد: ریسک بالاتر از پاداش، پاداش بالاتر از ریسک یا ریسک برابر با پاداش. دقت داشته باشید که اگر نسبت R/R از ۱ بالاتر برود، شما در معرض پاداش کمتری نسبت به ریسک بالقوه در معاملات خود قرار می‌گیرید.
پیشنهاد ویژه: تحلیل بیت کوین
ریسک در مقابل پاداش: فرصت نامتقارن
وقتی نوبت به اعمال ریسک و پاداش در معاملات می‌رسد، سؤال واقعی این است که چگونه پوزیشن‌های معاملاتی خود را ارزیابی می‌کنید تا در هنگام ورود به یک معامله، بیشتر از میزان ضرر احتمالی خود، سود ببرید؟ یعنی چگونه مطمئن می‌شوید که پاداش بالقوه شما از خطرات احتمالی بیشتر است؟
در نظر بگیرید، اگر بخواهم ۱۰۰۰ دلار به شما پیشنهاد بدهم تا در طول یک مسابقه در حال اجرا در یک زمین فوتبال، وارد زمین شده و توپی را به سمت دروازه پرتاپ کنید، چه خطرات بالقوه‌ای برای شما وجود دارد؟ ممکن است شما در حین انجام این کار، توسط نیروهای امنیتی دستگیر شوید اما اگر موفق شوید، ۱۰۰۰ دلار نصیب شما می‌شود.
فرض کنید پیشنهادم را کمی بیشتر کرده و به ۱۲۰۰ دلار برسانم، اگر بتوانید این کار را بدون لباس انجام دهید. اکنون خطر شما نه تنها دستگیر شدن توسط نیروهای امنیتی است بلکه ممکن است عکس یا فیلم برهنه شما توسط تماشاگران در اینترنت بارگذاری شود. مطمئناً شما هم موافقید که هر دو معامله خطرناک هستند. با این حال، معامله دوم به دلیل افزایش ناچیز در سود بالقوه، بسیار خطرناک‌تر از معامله اول است. بنابراین بهترین تصمیم، انتخاب گزینه یک است.
مهم‌ترین کاربرد نسبت ریسک به ریوارد در معاملات این است که شما معاملاتی را جست‌و‌جو کنید که در آن‌ها احتمال سود بالقوه بسیار بیشتر از خطر بالقوه باشد. این شرایط، فرصت نامتقارن نامیده می‌شوند و معامله‌گران حرفه‌ای از آن در استراتژی‌های معاملاتی خود استفاده می‌کنند. از نظر ریاضی، اگر این نسبت بزرگتر از ۱ باشد، ریسک بالقوه معامله شما بسیار بیشتر از سود بالقوه آن است و نباید وارد اینگونه معاملات شوید اما هنگامی‌که در یک معامله این نسبت کمتر از ۱ باشد، سود بالقوه از زیان احتمالی پیشی گرفته و شرایط برای انجام معامله مناسب است.
حد سود و حد ضرر در محاسبه نسبت ریسک به ریوارد
استفاده از استراتژی‌های معاملاتی مانند نسبت ریسک به پاداش، تنها زمانی منطقی است که از ابزارهای معاملاتی مانند سفارش‌های حد ضرر و حد سود استفاده کنید. محاسبه این نسبت همچنین می‌تواند به شما در محاسبه بازدهی که برای جبران ضرر نیاز دارید، کمک کند. در واقع، هر چه شما سرمایه بیشتری در معاملات خود از دست بدهید، این کار به طور تصاعدی سخت‌تر می‌شود. در تصویر زیر شما می‌توانید بازده مورد نیاز در هر معامله را برای جبران ضرر مشاهده کنید.
همانطور که می‌بینید اگر ۹۰٪ از سرمایه خود را در یک معامله از دست بدهید (که در نمودار بالا با ۹۰٫۰ مشخص شده است)، برای بازیابی سرمایه اولیه باید از ۱۰٪ باقیمانده سرمایه خود، حدود ۹۰۰٪ بازدهی به دست آورید اما اگر فقط ۵% از اصل سرمایه خود را از دست بدهید (با تعیین حد ضرر)، باید از ۹۵% سرمایه باقیمانده به میزان ۲۶٫۵% سود بگیرید تا ضرر اولیه خود را جبران کنید.
آیا نسبت ریسک به پاداش در معاملات کریپتوکارنسی‌ها هم کارایی دارد؟
نسبت ریسک به ریوارد در معاملات سهام و معاملات کریپتوکارنسی‌ها به طور یکسان استفاده می‌شود. با این حال، این نسبت برای بازار سهام بسیار قابل اعتمادتر است چون این بازارها نسبت به بازار کریپتوکارنسی نوسانات کمتری دارند. در واقع، مشکل این است که مارکت‌کپ یا ارزش بازار دارایی‌های دیجیتال، کمتر از ارزش بازار فارکس یا طلاست و این موضوع موجب نوسانات شدید در این بازار می‌شود. جالب است بدانید که این نوسانات در بازار کریپتوکارنسی‌ها اغلب توسط نهنگ‌هایی که ذخایر زیادی از دارایی‌های دیجیتال را در اختیار دارند، ایجاد می‌شوند.
در بازارهای کریپتوکارنسی‌ها، نوسان ۱۰ تا ۲۰ درصد برای رمزارزهای بزرگ در طول یک روز معمول است. به همین دلیل، معامله‌گران این بازار باید مراقب اخبار فاندامنتال مرتبط با رمزارزهای مختلف باشند چرا که انتشار این اخبار می‌تواند باعث افزایش یا کاهش سریع قیمت این دارایی‌ها شود.
نکته اصلی این است که در این بازار شما نمی‌توانید فقط به مدل ریسک به ریوارد تکیه کنید و باید سایر موارد را نیز در نظر بگیرید. تصور کنید که یک پوزیشن لانگ نسبتاً کم ریسک با نسبت ریسک به پاداش برابر ۳٫۰ بر روی بیتکوین محاسبه کرده‌اید اگر چه این معامله می‌تواند موفقیت‌آمیز باشد اما ممکن است انتشار یک خبر مانند عدم پذیرش بیتکوین توسط تسلا موجب ریزش قیمت این رمزارز شود.
مزایا و معایب استفاده از نسبت ریسک به ریوارد
با توجه به نوسانات بازار کریپتوکارنسی‌ها، محاسبه نسبت ریسک به پاداش، یک روش مهم مدیریت ریسک محسوب می‌شود. برای کمک به درک اینکه چرا نسبت ریسک به پاداش به تنهایی برای هدایت کل بازار کافی نیست، در این بخش از مقاله به مزایا و معایب استفاده از این ابزار می‌پردازیم.
مزایای نسبت ریسک به ریوارد
۱) این نسبت به شما کمک می‌کند تا از مزایای احتمالی معامله خود در مقابل خطرات احتمالی آن آگاه شوید.
۲) این نسبت به ستاپ معاملات شما کمک کرده و موجب می‌شود تا بتوانید بیشتر از چیزی که در هر معامله ضرر می‌کنید، به دست آورید.
۳) معامله‌گران حرفه‌ای از این نسبت و تجزیه و تحلیل کارایی آن در یک دوره، برای اصلاح استراتژی‌های معاملاتی خود استفاده می‌کنند.
معایب نسبت ریسک به ریوارد
۱) از آنجا که «ریسک‌ها» و «پاداش‌ها» بر اساس میزان ریسک‌پذیری معامله‌گر و حرکات قیمت تعیین می‌شوند، فضای زیادی برای خطا وجود دارد. در نتیجه، نسبت R/R همیشه دقیق نیست.
۲) نسبت R/R همه چیز را در مورد معامله به شما نمی‌گوید. صادقانه بگویم، شما باید «احتمال» دستیابی به اهداف را با توجه به شرایط بازار مورد بررسی قرار دهید.
۳) استفاده از نسبت ریسک به پاداش برای ابزارهای مالی مانند ابزارهای مشتقه می‌تواند مشکل باشد. این دارایی‌ها به دلیل حرکت در جهت مخالف دارایی‌های پایه خود بدنام هستند و می‌توانند نسبت‌های R/R را بی‌اثر کنند.
پیشنهاد مطالعه: ربات معامله گر ارز دیجیتال چیست؟
جمع‌بندی
نسبت ریسک به پاداش(R/R) از تقسیم میزان ضرر احتمالی بر میزان سود احتمالی هر معامله محاسبه می‌شود. یک معامله ایده‌آل، پاداش بالقوه بالاتری از ریسک بالقوه آن دارد. توجه داشته باشید که در اکثر معاملات توصیه می‌شود که نسبت ریسک به ریوارد بین ۳٫۰ تا ۵٫۰ در نظر گرفته شود. برای اینکه معاملات خوب و سودمندی داشته باشید، بهتر است در همه معاملات خود نسبت ریسک به پاداش را محاسبه کنید.
نکته حائز اهمیت این است که استفاده از مکانیسم‌های حد ضرر می‌تواند به شما کمک کند تا از سطوح غیرقابل قبول ریسک جلوگیری کنید. از طرف دیگر، حد سود نیز می‌تواند به طور خودکار در نقطه خاصی، معامله شما را نقد کرده و سود شما را حفظ کند. بنابراین استفاده از نسبت ریسک به ریوارد، حد سود و حد ضرر نقش مهمی در موفقیت معاملات شما دارد و بهتر است از آن‌ها در همه معاملات خود استفاده کنید.
